بانو یوها

بانو یوها با نام کامل ها یوها و معروف به یوهوآ (زاده ۷۳ سال ق.م، قبیلهٔ هابک _ درگذشته ۲۸ سال ق.م، دانگ بویو)؛ دختر ارشد رئیس قبیله هابک و همسر ژنرال هائه‌موسو رهبر گروه دامول بود. او پس از کشته شدن هائه‌موسو، صیغه سلطنتی امپراتور گوموا شد. وی همچنین مادر جومونگ، موسس حکومت گوگوریو بود.

بانو یوها 유화
ملکه مادر گوگوریو (عنوان بعد از مرگ) ملکه هم‌نشین بویو(عنوان بعد از مرگ) مادربزرگ بکجه(این عنوان توسط اونجو به او اعطا شد)
پرتره نقاشی‌شده از یوها، واقع در مقبره پسرش جومونگ
اولین ملکه مادر گوگوریو
سلطنت	عنوان بعد از مرگ
جانشین	بانو سویا
ملکه هم‌نشین بویو
سلطنت	عنوان بعد از مرگ
زاده	۷۳ سال قبل از میلاد قبیلهٔ هابک، چوسان قدیم
درگذشته	۲۸ سال قبل از میلاد (۴۵ سال) دانگ بویو
آرامگاه	پیونگ یانگ، کره شمالی
همسر(ان)	هه‌موسو گوموا
فرزند(ان)	جومونگ
پدر	هابیک
مادر	بوک‌بی

بانو یوها
پرتره نقاشی‌شده از یوها و پسرش جومونگ
نام کره‌ای
هانگول	하백녀
هانجا	河伯女
لاتین‌نویسی اصلاح‌شده	Habaengnyeo
مک‌کیون–ریشاور	Habaengnyŏ
نام تولد
هانگول	하유화
هانجا	河柳花
لاتین‌نویسی اصلاح‌شده	Ha Yuhwa
مک‌کیون–ریشاور	Ha Ryuhwa

زندگی‌نامه

اصل و نسب

بانو ها یوها؛ دختر هابیک، رئیس قبیلهٔ هابک و زنی بنام بوک‌بی بود که در سال ۷۳ قبل از میلاد متولد شد. نام یوها به معنای "فرزند رودخانه هابک" بود. گفته میشود رئیس قبیلهٔ هابک سه دختر زیبا داشت بنام های: یوهوآ (یوها)، هویهوآ و هونهوآ، که یوها دختر ارشد بود.

هابیک و دخترانش

آشنایی یوها و هائه‌موسو

در مورد چگونگی آشنایی یوها و ژنرال هائه‌موسو(هه‌موسو) نظریه های بسیاری وجود دارد که سه مورد از آنها در تاریخ معتبر تر هستند.

نظریه اول: آمده است که روزی یوها و خواهرانش در کنار رودخانه هابک مشغول گردش بودند که ناگهان پیکر مردی را شناور بر روی آب دیدند خواهران با دیدن جسد فرار کردند اما یوها آنجا ماند و توانست آن مرد را از آب بیرون بکشد و او را نجات دهد. آن مرد در واقع همان هائه‌موسو رهبر گروه دامول بود که توسط ارتش امپراتوری هان زخمی شده بود. یوها چندین روز از او پرستاری کرد و هائه‌موسو پس از بهبودی در حالیکه او و یوها به یکدیگر علاقه مند شده بودند با یوها ازدواج کرد.

نظریه دوم: گفته شده‌است که هه‌موسو با یوها در زمانی که او در کنار رودخانه هابک در حال حمام کردن بود آشنا شده‌است و آن دو به صورت مخفیانه ازدواج کردند، اما زمانی که هابیک، پدر یوها از موضوع مطلع شد هه‌موسو را قبول نکرد و او را از قبیلهٔ هابک بیرون کرد. هابیک که بسیار از دخترش خشمگین بود او را به اوبالسو (優渤水) تبعید کرد، یوها در آن مکان با فرمانروای دانگ بویو، گوموا آشنا شد و صیغه او گردید.

نظریه سوم: این نظریه توسط سامگوک یوسا روایت میشود و میگوید که روزی یوها و خواهرانش در کنار رودخانه هابک مشغول بازی بودند. اما وقتی دیدند هه‌موسو به آنها نزدیک میشود فرار کردند. هه‌موسو برای فریب دادن دخترها قصر با تزئینات عالی ساخت و ضیافتی بزرگ برپا کرد. پس از اینکه خواهران وارد قصر شدند و مست شدند هه‌موسو تلاش کرد تا راه خروج را مسدود کند و توانست یوها را دستگیر کند. خواهران موضوع را به هابیک، پدرشان گزارش دادند. هابیک که از ربودن یوها بسیار خشمگین شده بود فرستاده ای برای سرزنش نزد هه‌موسو فرستاد. هه‌موسو از کارش پشیمان شد و خواست یوها را آزاد کند. اما یوها از رفتن امتناع کرد چون عاشق شده بود. هه‌موسو ارابه ای را که توسط پنج اژدها کشیده میشد احضار کرد و به کاخ هابیک رفت. هابیک، هه‌موسو را به یک دوئل مسخ دعوت کرد. هابیک به کپور، قرقاول و آهو تبدیل شد، هه‌موسو هم به ترتیب به سمور، شاهین و گرگ تبدیل شد و او را گرفت و در نتیجه پیروز شد. هابیک که از توانایی های هه‌موسو شگفت زده شده بود ضیافتی برای جشن ازدواج هه‌موسو و یوها ترتیب داد. اما زمانی که زوج مست شده بود، هابیک آن ها در کیسه چرمی گذاشت و آنان را در ارابه اژدها گذاشت تا به بهشت صعود کنند. اما هه‌موسو در میانه راه بیدار شد و با بریدن کیسه چرمی با سنجاق سر طلایی یوها به تنهایی به بهشت گریخت. هنگامی که یوها به تنهایی بازگشت، هابیک که او را مایه شرمساری خانواده میدید لب هایش را دراز کرد و او را به حوض ووبالسو یا اوبالسو، واقع در کوه تاباکسان تبعید کرد. روزی یک ماهیگیر به گوموا از بویو گزارش داد که موجود عجیبی در زیر آب قدم میزنند. پادشاه دستور داد آن موجود که یوها بود را بیاورند. چون لب های یوها دراز بود باید سه بار بریده میشد تا بتواند حرف بزند. پادشاه که متوجه شده بود، یوها صیغه پسر بهشتی بوده او را در قصر خود نگه داشت.(البته این نظریه به افسانه شباهت دارد تا واقیعت)

• بیشتر تاریخ کره نظریه دوم را معتبر تر از بقیه نظریه ها میداند.

قتل عام قبیلهٔ هابک و مرگ هائه‌موسو

ارتش امپراتوری هان در سال ۶۱ قبل از میلاد قبیلهٔ هابک را به دلایل نامعلوم قتل عام کرد و چون یوها در آن زمان در اوبالسو تبعید بود توانست زنده بماند. چندی بعد هه‌موسو هم در یکی از نبردها توسط سواره نظام آهنین ارتش امپراتوری هان کشته شد.

ازدواج یوها با گوموا و تولد جومونگ

اولین ملاقات یوها و گوموا، بر اساس کتاب چوسن سی‌هات‌سوکی (۱۸۵۴)

پس از کشته شدن هه‌موسو، یوها که صیغه سلطنتی امپراتور گوموا شده بود، در قصر دانگ بویو ساکن شد. اما ملکه وون‌هو (همسر اول گوموا از قبیلهٔ ساچل‌دو) با صیغه های همسرش رفتار خوبی نداشت و گفته میشود دشمن خونی بانو یوها بود و بارها او را شکنجه میداد و کتک میزد. همچنین ملکه وون‌هو را یکی از عوامل مرگ بانو یوها نیز میدانند.
یوها که از قبل توسط هه‌موسو باردار شده بود این موضوع را به گوموا اطلاع داد. گوموا در ابتدا سعی کرد تا کودک را در درون شکم مادرش نابود کند اما موفق نشد. سرانجام در سال ۵۸ قبل از میلاد، فرزند یوها متولد شد. او یک پسر بود که نامش را جومونگ (در زبان کره‌ای به معنی کماندار ماهر) گذاشتند. گوموا سپس دوباره خواست تا کودک را از بین ببرد. او شبی جومونگ را از مادرش ربود و او را نزد حیوانات وحشی گذاشت تا او را بخورند. اما حیوانات به جای خوردن آن، از جومونگ محافظت می کردند تا صدمه نبیند. در نهایت گوموا، جومونگ را به یوها برگرداند و او را به فرزندی خویش قبول کرد.

بحث‌های مختلفی بر سر آنکه پدر واقعی جومونگ چه کسی بوده به وجود آمده‌است، در بعضی از متون کره، جومونگ را پسر هه‌موسو و یوها توصیف کرده‌اند.اما بعضی هم او را فرزند گوموا و یوها میدانند.

• اما به نظر میرسد پدر جومونگ هه‌موسو باشد چون حکومت گوگوریو او را به عنوان پدر سرزمین خود قبول داشتند.

مرگ و آرامگاه

در مورد مرگ بانو یوها دو نظریه متفاوت وجود دارد.

نظریه اول: پس از اینکه جومونگ به دلیل حسادت و تهدید های برادران ناتنی اش تسو(دائه‌سو) و یونگ پو بویو را ترک میکند و حکومت گوگوریو را تاسیس میکند، یوها در قصر دانگ بویو درگیر بحث های سیاسی میشود و به روایت سامگوک یوسا در اگوست سال ۲۴ قبل از میلاد، توسط گوموا به قتل میرسد.

نظریه دوم: در سال ۲۸ قبل از میلاد، هنگامی که جومونگ، ژنرال بوویوم را جهت تسخیر پادشاهی اوکجه فرستاد. در طی همان سال مادرش بانو یوها، به علت بیماری در قصر دانگ بویو درگذشت و به خواست گوموا برای او مراسم خاکسپاری‌ای در حد یک ملکه گرفتند، در حالیکه یوها فقط یک صیغه سلطنتی بود. جومونگ پیک فرستاده و هدایای فراوانی جهت قدردانی از سخاوت امپراتور گوموا، برای او ارسال نمود.

مقبره بانو یوها ابتدا در بویو قرار داشت. اما در دوره امپراتور گوانگ‌گائتو(نوزدهمین امپراتور گوگوریو) مقبره او از بویو به پیونگ یانگ و در کنار پسرش جومونگ منتقل شد.

عناوین بعد از مرگ

• گوموا پس از مرگ یوها شخصا عنوان "پواین" (ملکه هم‌نشین) را به او داد، با اینکه او ملکه بویو نبود.
  
• همچنین بانو یوها پس از مرگش توسط امپراتور جومونگ به عنوان ملکه مادر گوگوریو شناخته شد.
  
• حکومت بکجه نیز یوها را به عنوان مادربزرگ سرزمین خود قبول داشتند و برای او احترام زیادی قائل بودند.

خانواده

• پدر: هابیک (하백)، رئیس قبیله هابک
• مادر: بوک‌بی (벅비)
• خواهران کوچکتر:
  • هویهوآ (위화)
  • هونهوآ (훤화)
• همسران:
  • ژنرال هائه‌ موسو (해모수왕)؛ ژنرال و رهبر گروه دامول
  • امپراتور هائه گوموا (금와왕)؛ دومین پادشاه دانگ بویو
• فرزند: جومونگ (امپراتور دونگ‌میونگ سونگ) (동명성왕)؛ موسس و اولین پادشاه گوگوریو
  • عروس اول: بانو سویا (예씨 부인)؛ ملکه سلطنتی دوم گوگوریو
    • نوه: امپراتور یوری‌میونگ (비류)؛ دومین پادشاه گوگوریو
  • عروس دوم: بانو سوسانو (스사노오)؛ دختر حاکم جولبون، اولین ملکه سلطنتی گوگوریو و موسس حکومت بکجه
    • نوه: شاهزاده بیریو (비류)
    • نوه: امپراتور اونجو (온조 어라하)؛ اولین پادشاه بکجه

برای دیدن سریالی در رابطه با او، افسانه جومونگ را ببینید.

در فرهنگ عامه

• توسط اوه یون سو در مجموعه تلویزیونی سال ۲۰۰۶ ام‌بی‌سی، افسانه جومونگ، به تصویر کشیده شد.
  
• توسط کیم جی یونگ در مستند تلویزیونی سال ۲۰۱۷ کی‌بی‌اس، تاریخ کره‌ای، به تصویر کشیده شد.