بافت تاریخی هرابرجان
 |
بافت تاریخی روستای هرابرجان یک پهنه سنتی و تاریخی است که در سال ۱۴۰۲ در فهرست آثار فرهنگی ملی ایران با قدمت دوره صفویه به ثبت رسیده‌است[۱][۲]. این بافت از دو بخش مجزا تشکیل شده که یک بخش بسیار کهن و شامل بافتی با معماری دست کن است که قدمت آن به دوره صفویه و حتی ماقبل آن می‌رسد و بخش دیگر خانه‌های جدیدی است که قدمت آن حداقل متعلق به دوره قاجاریه دانسته می‌شود.[۳] این بافت تاریخی همچنین دارای ویژگی‌های معماری منحصر به فردی است که می‌تواند زمینه لازم را برای تحقیقات و پژوهش‌های علمی فراهم کند.
بافت صفوی
[ویرایش]قسمت بافت تاریخی هرابرجان که با قدمت صفویه به ثبت رسیده در جنوب و جنوب شرقی قنات امیر هرابرجان قرار دارد. معماری عمده این بافت اصولاً معماری دست کن و در برخی موارد نیز معماری خشتن و گل است. خانه‌های این بافت که با معماری خشت و گل ساخته شده‌اند عموماً دارای یک بالاخانه و رو به صحرای هرابرجان هستند. در این بافت حسینیه قدیم هرابرجان و چند آثار و بنای دیگر نیز وجود دارند.
مجموعه کهن و آیینی گم تلا نیز در جنوب شرقی جغرافیایی بافت تاریخی هرابرجان قرار دارد. اگرچه قدمت این بافت تا زمان صوفی تخمین زده شده‌است اما اسناد موجود و همچنین شواهد و بقایای تمدنی منطقه نشان می‌دهند قدمت این منطقه تا دوره آق قویونولوها اثبات شده‌است. در قرن ۱۵ میلادی جوزافا باربارو یا گیوسافات باربارو گردشگر ونیزی از هرابرجان با عنوان وارگان و وارگاری نام برده‌است.
منابع
[ویرایش]- ↑ فرمانداری مروست (۲ مرداد ۱۴۰۲). «بافت تاریخی روستای هرابرجان به ثبت رسید». دریافت‌شده در ۲۷ آذر ۱۴۰۲.
- ↑ «بافت تاریخی هرابرجان ثبت ملی شد». خبرگزاری ایسنا. ۷ مرداد ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۷ آذر ۱۴۰۲.
- ↑ «بافت تاریخی روستای هرابرجان، بافتی زنده و پویا با کوچه‌های دست کند/ خانه‌هایی با معماری ترکیبی». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد. ۲۰ مرداد ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۷ آذر ۱۴۰۲.