ایل یوسفوند

ایل یوسفوند یکی از بزرگترین ایلات غرب کشور از مردم (لک ) شعبه ایل بزرگ سلسله می باشد که در بیش از بیست شهرستان کشور از جمله الشتر ،خرم آباد ،کوهدشت، پلدختر ، نهاوند، ملایر ، بروجرد ، هرسین ، کنگاور ، دینه ور ،کرمانشاه ، صحنه ، بانه ، سنقر ‌،دلفان ، اراک ، دره شهر ، ایلام ، دهلران و.... ساکن می باشند که یکی از مهمترین مراکز شهرستان سلسله میباشد . مردمان ایل یوسفوند به زبان لکی سخن می‌گویند و پیرو مذهب شیعه دوازده امامی هستند.

تاریخ

تاریخ این ایل پر شکوه ترین تاریخ از ایلات غرب کشور میباشد بزرگان این ایل با شناخت فرصتها و موقعیت ها و بزنگاه های حساس سیاسی تاریخی و اجتماعی حضور خود را در تاریخ این کشور ماندگار کردند. درخشش محسن بگ خان نامی درحکومت صفویه و در زمان شاه اسماعیل صفوی بعنوان زعیم این ایل در جنگ چالدران تا حضور حاتم خان یوسفوند معروف به حاتم خان دوم سپه سالار وزیر مشاور و معاون نادرشاه کبیر که در جنگ های نادرشاه افشار از جمله جنگ‌های نادری می‌توان اردوکشی سبزوار، جنگ کرنال، جنگ‌های ایران و عثمانی، شورش محمدخان بلوچ، محاصره قندهار، نبرد تنگه خیبر، نبرد دامغان (۱۷۲۹)، نبرد کافر قلعه، نبرد کرکوک و نبرد مورچه‌خورت را نام برد. که در نتیجه این جنگ‌ها تجدید حیات امپراتوری ایران (افشار) در خاورمیانه، آسیای مرکزی، جنوب و قفقاز بود را برگ های زیرین این ایل کبیر میباشد . در آغاز سده بیستم نواحی سلسله که ییلاق ایلات و طوایف لک مانند ، ایل حسنوند، ایل یوسفوند و ایل قلیوند بوده و به عنوان سکونتگاه دائمی آن‌ها شناخته شده که در ۱۳۱۲ه‍.ش همگی آن ایلات تخته‌قاپو شدند. ساکنان الشتر از ایلات و طوایف لک بوده و ساختار اجتماعی الشتر به صورت ایلی می‌باشد و ایل یوسفوند ساکن این شهر می‌باشند. سلسله نام جد حسنوندها و کولیوندها و یوسفوندها بوده‌است. بین ایلات شناخته شده لک مشهور است که یوسف و حسن و کلی یا قلی و… فرزندان شخصی به نام سلسله بوده‌اند. در حال حاضر به جز حسنوندها که بیشتر در همان شهرستان سلسله و اندکی در شهرهای مجاور پراکنده‌اند، بخش اعظمی از و یوسف‌وندها و کولیوندها در شهرهای مختلف ایران ساکن هستند. از مشاهیر این ایل می‌توان به میرزاشفیع خان مصدق یوسفوند اشاره کرد.

طوایف ایل یوسفوند

طوایف ایل یوسفوند که در شهر الشتر در دهستان‌های یوسفوند قرار دادند بطور کلی طوایف یوسفوند به طوایف زیر تقسیم بندی می‌شوند.

ترکاشوندها یکی از سر شاخه های بزرگ ایل یوسفوند میباشند

دکاموندها یکی از شاخه های بزرگ ایل یوسفوند هستند

خوشی که نیای مشترک حقندر و سلطانعالی ها میباشد سلطانعالی شامل عبدی پیرکه بخشعالی و....میباشد

مالمیرها که در الشتر ملایر همدان کوهدشت خرم آباد ساکن هستند

مومن که شامل رضایی امیدی نظری وشرفی میباشند

اکبری‌ها شامل: منصور خان، محمد تقی خان، صید میرزا خان، غلام رضا خان، حاج زکی خان اکبری می‌باشند.

• حاتم‌ها شامل :محمد صالح، صفی صالح، علی صالح، خدا صالح می‌باشند.
• هنی‌ها که در زبان لکی هنی تکلم می‌شوند شامل: فارز، افضل، اسماعیل، ابراهیم و حیدربگ می‌باشند.
• ویسی‌ها عبارت اند از: سلطان علی، عبدی، عزیز، پاپی، بخشعلی، گاو کش می‌باشند.
• عالم‌ها شامل: خداکرم، شاه‌کرم، محمدکرم و علی‌عسگر می‌باشند.
• شاخه لرها : این نام تلفظ لکی لهراسب میباشد یکی از فرزندان یوسفوند که در الشتر ، دره شهر ایلام ، پلدختر ، دهلران ، کرمانشاه ، همدان و ..... ساکن هستند

منابع

• کتاب فرهنگ لکی اثر حمیدرضا ایزد پناه سال۱۳۸۳
• شجره نامه‌ها از کتاب ایلات سلسله می‌باشد.