ایران در جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲
تیم ملی ایران در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در گروه B این رقابتها با تیمهای انگلیس، آمریکا و ولز (برنده پلیآف اروپا) هم گروه شد.[۱] این گروه به دلیل رویارویی تیم ایران با انگلستان و آمریکا، به عنوان سیاسیترین گروه جام شمرده شد و حواشی بسیاری در پی داشت.
در جام جهانی
[ویرایش]نتایج و جدول
[ویرایش]گروه B
تیم | بازی | برد | تساوی | باخت | گلزده | گلخورده | تفاضلگل | امتیاز |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
۳ | ۲ | ۱ | ۰ | ۹ | ۲ | ۷+ | ۷ |
![]() |
۳ | ۱ | ۲ | ۰ | ۲ | ۱ | ۱+ | ۵ |
![]() |
۳ | ۱ | ۰ | ۲ | ۴ | ۷ | ۳- | ۳ |
![]() |
۳ | ۰ | ۱ | ۲ | ۱ | ۶ | ۵- | ۱ |
بازیها
[ویرایش]تمامی زمانها به وقت محلی هستند (یوتیسی ۳+).[۲]
بازی با انگلستان
[ویرایش]
تیم ملی فوتبال ایران، جام جهانی ۲۰۲۲ را با شکستی سنگین آغاز کرد و با دریافت شش گل از تیم ملی فوتبال انگلیس سنگینترین شکست خود در تاریخ جام جهانی را تجربه کرد. این بازی از حیث آمار قابل توجه است چرا که رکوردهای مختلفی برای تیم ایران در آن جابهجا شد:[۳] در این بازی بدترین شکست ایران در جام جهانی، بیشترین گل خورده در یک مسابقه و ضعیفترین نتیجه در مسابقه اول جامجهانی رخ داد. همچنین بیشترین گل زده در مسابقه اول برای یک تیم، بیشترین گل زده در یک مسابقه (۸ گل) رکوردهایی بود که در این مسابقه ثبت شد.
این دو تیم که پیش از این بازی باهم دیداری نداشتند، برای نخستینبار در تاریخ ۳۰ آبان ۱۴۰۱ در ورزشگاه خلیفه، الریان قطر مقابل همدیگر قرار گرفتند که این بازی با نتیجهٔ ۶ بر ۲ به نفع تیم انگلیس به پایان رسید. ایران در این بازی ۲۲ درصد مالکیت توپ و ۳ شوت در چارچوب داشت. انگلیس ۷۸ درصد مالکیت توپ و ۷ ضربه در چارچوب داشت.[۴]
در این بازی دروازهبان اصلی تیم ایران، علیرضا بیرانوند، پس از برخورد با همتیمی خود، مجید حسینی، در دقایق اولیه دچار شکستگی بینی شد و نتوانست بازی را ادامه دهد. بیرانوند پس از پایان بازی مورد معاینه پزشکان فیفا قرار گرفت و با توجه به ادامه خونریزی و افت فشار بسیار زیاد به بیمارستان منتقل شد.[۵]
مهدی طارمی اولین بازیکن ایران شد که دو گل در یک مسابقه جام جهانی زدهاست. او اکنون تنها بازیکن دو گله ایران در جام جهانی است.[۶]
جزئیات
[ویرایش]انگلستان ![]() | ۶–۲ | ![]() |
---|---|---|
|
گزارش |
|
![]() |
|
بهترین بازیکن زمین: بوکایو ساکا (انگلیس)[۷] |
رکوردهای جهانی
[ویرایش]- گل دوم ایران در این بازی که در دقیقه ۱۳+۹۰ توسط طارمی به ثمر رسید دیرهنگامترین گل تاریخ جام جهانی بود.[۸]
- نیمه اول این دیدار با ۱۴ دقیقه وقت اضافه رکورد بیشترین وقت اضافه برای یکنیمه در جام جهانی را به خود اختصاص داد.[۹]
- این دیدار رکورد بیشترین وقت اضافه در بازیهای جام جهانی را با ۲۷ دقیقه به خود اختصاص داد.[۹]
بازی با ولز
[ویرایش]
دیدار ایران و ولز در جام جهانی ۲۰۲۲، یک دیدار فوتبال بود که در تاریخ ۲۵ نوامبر ۲۰۲۲، بین ایران و ولز در مرحله گروهی جام جهانی ۲۰۲۲ در ورزشگاه احمد بن علی در الریان قطر برگزار شد. این مسابقه که بهترین پیروزی ایران در رقابتهای جام جهانی بود، با پیروزی ۲–۰ برای ایران به پایان رسید. در این دیدار وین هنسی دروازهبان ولز با خطا روی مهدی طارمی کارت قرمز مستقیم دریافت کرد که اولین اخراج این رقابتها محسوب میشد.[۱۰]
روزبه چشمی و رامین رضاییان، دو بازیکنی بودند که در وقتهای اضافه برای تیم ایران گل زدند.
جزئیات
[ویرایش]ولز ![]() | ۰–۲ | ![]() |
---|---|---|
گزارش | روزبه چشمی ![]() رامین رضائیان ![]() |
|
![]() |
|
بهترین بازیکن بازی: روزبه چشمی (ایران)[۱۱] کمک داورها: کیلب ولز (ترینداد و توباگو) خوآن کارلوس مورا (کاستاریکا) داور چهارم: ماگته اندیایه (سنگال) کمک داور ذخیره: جبریل کامارا (سنگال) کمک داور ویدئویی: درو فیشر (کانادا) کمک داور کمک داور ویدئویی: فرناندو گوئررو (مکزیک) نیکولاس تاران (اوروگوئه) آدریل زوراک (مراکش) کمک ذخیره کمک داور ویدئویی: برونو پیرس (برزیل) |
واکنشها
[ویرایش]مردم ایران پس از برد تیم ملی فوتبال ایران مقابل تیم ملی فوتبال ولز به خیابانها آمدند و به جشن پیروزی و شادمانی پرداختند. [۱]
وبگاه فدراسیون فوتبال آسیا با دراماتیک خواندن پیروزی ایران نوشت حالا ایران فقط با یک تساوی برابر آمریکا میتواند برای اولین بار به مرحله حذفی جام جهانی صعود کند.[۱۲] وبگاه فیفا نوشت تیم ایران با به ثمر رساندن ۵ گل از ۶ گل اخیر خود در وقتهای تلفشده نشان داده سابقه خوبی در شکست تیمها در دقایق پایانی دارد.[۱۳]
کیروش در کنفرانس خبری پس از بازی گفت: «این تازه آغاز کار ماست. ما باید کار تمام کنیم. روز فوقالعادهای برای ما بود و کلمهای ندارم که با آن از بازیکنان تشکر کنم. آنها درخشان بودند و شایسته احترام زیادی هستند. مردم میفهمند که این بچهها عاشق فوتبال بازی کردن هستند.»[۱۴]
سید علی خامنهای در دیدار عمومی خود در روز بعد از این بازی در واکنش به این پیروزی گفت: «دیروز بچههای تیم ملی چشم ملت ما را روشن کردند. انشاءالله چشمشان روشن باشد»[۱۵]
بازی با تیم ملی فوتبال آمریکا
[ویرایش]
در این بازی تیم ملی فوتبال ایران مقابل آمریکا با نتیجه یک بر صفر شکست خورد و از جام جهانی ۲۰۲۲ قطر حذف شد. ایران این بازی را با ترکیب علیرضا بیرانوند، احسان حاج صفی، میلاد محمدی، مرتضی پورعلیگنجی، مهدی طارمی، علی قلیزاده، مجید حسینی، سردار آزمون، احمد نوراللهی، رامین رضاییان و سعید عزتاللهی آغاز کرد.[۱۶] پیش از این بازی دو تیم دو بار به مصاف یکدیگر رفتهبودند که یکبار ایران در جام جهانی ۱۹۹۸ با برتری تاریخی ۲–۱ به پیروزی رسید و بار دیگر در یک دیدار دوستانه در سال ۲۰۰۰ با نتیجه ۱–۱ به تساوی رسیدند. مسابقه دو تیم ایران و آمریکا سیاسیترین رقابت جام ۲۰۲۲ قطر لقب گرفت. این لقب نه فقط به علت سابقه تاریخی و تنش میان ایران و آمریکا بلکه به علت اعتراضات گسترده در داخل ایران و تلاش جمهوری اسلامی ایران برای بهرهبرداری سیاسی از مسابقات بسیار برجسته شد.[۱۶]
جزئیات
[ویرایش]ایران ![]() | ۰–۱ | ![]() |
---|---|---|
گزارش |
|
|
![]() |
|
بهترین بازیکن زمین:
|
رتبه نهایی در جام جهانی بین ۳۲ تیم
[ویرایش]پس از پایان مرحله گروهی رقابتهای جام جهانی، تیم ملی ایران در کنار تیمهای قطر و عربستان؛ سه نماینده قاره آسیا شناخته شدند که از دور مسابقات کنار رفتند. (تیمهای ژاپن، استرالیا و کره جنوبی سه نماینده دیگر قاره آسیا بودند که به مرحله یکهشتم نهایی جام جهانی صعود کردند).
تیم ملی ایران در پایان رقابتهای گروهی جام جهانی ۲۰۲۲، در «رتبه ۲۶ بین ۳۲ تیم حاضر در این رقابتها»، قرار گرفت.[۱۸]
رنکینگ فیفا پس از پایان جام جهانی ۲۰۲۲
[ویرایش]تیم ملی فوتبال ایران که پیش از آغاز مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲؛ در رده اول آسیا و ۲۰ جهان قرار داشت، پس از پایان مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲؛ با «چهار پله سقوط نسبت به ردهبندی قبلی در جایگاه بیست و چهارم جهان قرار گرفت» و جایگاه اول خود در آسیا را نیز، به ژاپن واگذار کرد.[۱۹][۲۰]
حواشی
[ویرایش]این دوره از بازیهای جام جهانی در حالی آغاز شد که بیش از دو ماه از شروع خیزش ۱۴۰۱ میگذشت. از اینرو تیم ملی ایران، هدف انتقادهای زیادی قرار گرفت. برخی از معترضان خواستار واکنش یا کنارهگیری از تیم و همچنین حذف تیم از مسابقات جام جهانی از سوی فیفا شدند و بسیاری از هواداران، از بازیکنان و عوامل تیم انتظار داشتند تا در مورد وضعیت ایران واکنش نشان دهند. همچنین شماری از کاربران شبکههای اجتماعی دیدن این بازی را تحریم کردند.[۲۱]
رد کردن حضور در مراسم جام جهانی توسط فوتبالیستهای ایرانی
[ویرایش]علی دایی،[۲۲] علی کریمی،[۲۳] مهدی مهدویکیا[۲۴]و جواد نکونام،[۲۵] چهار چهرهٔ سرشناس فوتبال ایران، در شبکههای اجتماعی خود اعلام کردند دعوت فیفا برای حضور در جام جهانی قطر را رد کردهاند.
دیدار اعضای تیم ملی با رئیسجمهور ایران
[ویرایش]پس از برگزاری آخرین دور از تمرینات در کمپ تیم ملی و چند روز پیش از آغاز بازیهای جام جهانی در قطر، بازیکنان، کادر فنی و مسئولان وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون فوتبال با سید ابراهیم رئیسی دیدار کردند و با او عکس یادگاری گرفتند.[۲۶] این دیدار بازتاب گستردهای در شبکههای اجتماعی داشت[۲۷] و تصاویر منتشر شده از تعظیم برخی از بازیکنان مقابل رئیسجمهور در اوج سرکوب معترضین و جملات کیروش در تمجید رئیسی، میان ایرانیان واکنش برانگیز شد.[۲۸]
پس از حذف و بازگشت تیم فوتبال از قطر این بحث مطرح شد که اعضا و کادر تیم ملی پس از دیدار با رئیسی ۶۰۰ سکه بهار آزادی گرفتهاند. محسن معتمدکیا (مدیر رسانهای تیم) ضمن رد عدد ۶۰۰ سکه، تأیید کرد که پس از آن دیدار هر کدام از بازیکنان ۱۰، تعدادی از اعضای کادرفنی ۱۰ و تعداد دیگری از اعضای تیم ۵ سکه دریافت کردهاند و سکهها در همان اتوبوسی که از نهاد ریاست جمهوری به فرودگاه رفت بینشان تقسیم شدهاست.[۲۹]
واکنش احسان حاجصفی به حوادث ایران
[ویرایش]احسان حاجصفی، کاپیتان تیم ملی فوتبال ایران، در نشست خبری پیش از بازی با انگلیس صحبتهای خود را اینگونه شروع کرد: «به نام خدای رنگینکمان». این عبارت ارجاعی بود به ویدیویی از کیان پیرفلک، کودک ۱۰ سالهٔ ایذهای، که چند روز پیش کشته شده بود. او در ادامهٔ صحبتهای خود به مردم داغدار ایران تسلیت گفت. حاجصفی ضمن ابراز نگرانی در مورد بحران سیاسی جاری در ایران گفت: «باید قبول کنیم که واقعاً شرایط کشورمان خوب نیست. مردم ما شاد نیستند. همه ناراحت هستند».[۳۰] با این وجود بسیاری از مردم این واکنش را دوپهلو دانستند، چرا که رسانههای جمهوری اسلامی نیز حوادث ایذه را تروریستی نامیده بودند.[۳۱][۳۲]
نخواندن سرود ملی
[ویرایش]بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران در آغاز بازی مقابل تیم ملی انگلیس، سرود ملی ایران را نخواندند.[۳۳] این اتفاق باعث شد تا تلویزیون جمهوری اسلامی تصاویر این لحظات را سانسور کند. این در حالی بود که گفته میشد نهادهای حاکمیتی با تهدید و حتی گرفتن تعهد، ملیپوشان ایران را برای خواندن سرود ملی تحت فشار قرار داده بود.[۳۴]اما برخلاف بازی اول بازیکنان در بازی دوم و سوم مقابل ولز و آمریکا، سرود جمهوری اسلامی را همخوانی کردند.[۳۵]
واکنش هواداران در بازی مقابل انگلیس
[ویرایش]![]() |
![]() | |
تماشاگران ایرانی در حاشیه بازی ایران و انگلیس با شعار زن، زندگی، آزادی و پیراهن با نام علی کریمی
|
شماری از ایرانیها در ورزشگاه خلیفه قطر حاضر شدند و شعارهایی سر دادند.[۳۶] در دقیقهٔ ۲۲ این بازی هواداران ایرانی نام «مهسا امینی» را تکرار کردند و در برخی دقایق شعار «بیشرف، بیشرف» سر دادند. در همین حال برخی تماشاگران ایرانی حاضر در ورزشگاه در حین پخش سرود جمهوری اسلامی، هو کشیدند و پرچم شیر و خورشید را نشان دادند.[۳۷]
در دقایق پایانی بازی ایران و انگلیس، تماشاچیان حاضر در ورزشگاه به شکل گستردهای علی کریمی را تشویق کردند.[۳۸][۳۹] همچنین پس از پایان این بازی ایرانیها شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر خامنهای» سردادند.[۴۰]
این شعارها مورد انتقاد کیروش، سرمربی تیم ملی ایران، قرار گرفت. او یکی از دلایل باخت سنگین مقابل انگلیس را فشار تماشاگران روی بازیکنانش دانست و گفت: «از کسانی که نمیخواهند از تیم پشتیبانی کنند، میخواهم به ورزشگاه نیایند و در خانه بمانند.» کیروش در حین برگزاری بازی نیز با تماشاگران درگیری لفظی پیدا کرده بود و از آنها خواسته بود سکوت کنند.[۴۱]
همچنین تصاویر بسیاری از حضور تماشاچیان در داخل ورزشگاه با شعارهایی نظیر «زن، زندگی، آزادی» منتشر شد.[۴۲]
ادعای همکاری مسوولان برگزاری با جمهوری اسلامی
[ویرایش]مسوولان قطری در ورزشگاه محل بازی تیمهای فوتبال جمهوری اسلامی و ولز، با ایرانیانی که با پرچم و نمادهای حمایت از خیزش ۱۴۰۱ ایران به استادیوم رفته بودند، برخورد کردند. بر اساس گزارشها، مأموران حراست داخل ورزشگاه، پرچمهای نشاندهنده شعار «زن زندگی آزادی» و «شیر و خورشید» را از میان هواداران جمع کردند.[۴۳] برخی تماشاگران ایرانی نیز از فشار پلیس قطر برای پاککردن نام کشتهشدگان اعتراضات ۱۴۰۱ و حذف تصویر مهسا امینی از لباسها خبر دادند.[۴۴]
بحث بین یورگن کلینزمن و کیروش
[ویرایش]یورگن کلینزمن، بازیکن و سرمربی سابق تیم ملی فوتبال آلمان، که به عنوان کارشناس بازی ایران و ولز در برنامه مچ آفدِ دی، بیبیسی حضور داشت، گفت تاکتیک تیم ایران «بسیار خشن و پر خطاست» و آنها «استاد شلوغکاری» هستند. او گفت: اگر داوری از آمریکایی جنوبی در این بازی جای داور گواتمالایی بود، شاید بیشتر به سود ولز میبود.
کارلوس کیروش، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران، در پاسخ خود در توییتر از کلینزمن دعوت کرد به تمرین ایران در قطر برود تا بیشتر با فرهنگ و تمدن ایرانی آشنا شود. او البته در کنایه به کلینزمن گفته، قبل از آمدن به سر تمرین از شغلش در فیفا استعفا کند.
رسانههایی مانند گاردین، سان و… این واکنش کیروش را پوشش داده و آن را بسیار تند خواندند. اتفاقی که باعث شد کلینزمن مجبور به عذرخواهی از کیروش و تیم ایران شود.[۴۵]
تیم ملا
[ویرایش]حضور تیم ملی ایران در جام جهانی ۲۰۲۲ با خیزش ۱۴۰۱ همزمان شد. با توجه به حواشی پیش آمده در این دوره برای تیم ملی چون حضور در مراسم بدرقه ابراهیم رئیسی و شادی پس از گل بازیکنان و بیتفاوتی به اعتراضات با وجود کشتهشدن چند صد نفر کاربران ایرانی در فضای مجازی به این تیم، لقب «تیم مُلّا» دادند.[۴۶][۴۷] بسیاری از مردم این تیم فوتبال را «غیرملّی» دانسته و آن را به کنایه «تیم ملّا» و تیم حکومتی میخوانند.[۴۸]
پس از برد تیم ملی در برابر ولز نیروهای حکومتی جمهوری اسلامی به خیابانها ریخته و با تجهیزات سرکوب به شادی پرداختند.[۴۹] رقصیدن و شادی نیروهای گارد ویژه پس از بازی با ولز با لباس نظامی در خیابانهای ایران و انتشار عکسهای بدون حجاب از زنان حامی این تیم از سوی رسانههای حکومتی در بحبوبه خیزش و سرکوب خشونتبار و خونین در شهرهای ایران، خبرساز شد.[۵۰]
شادی معترضان بعد از حذف تیم از جامجهانی
[ویرایش]دقایقی پس از پایان مسابقه ایران—آمریکا و حذف ایران از جام، ویدیوهایی در شبکههای اجتماعی مخابره شد که در آنها معترضان ضد جمهوری اسلامی شادی میکنند.[۱۶] مردم معترض در بیشتر شهرهای بزرگ ایران، از جمله تهران، کرج، رشت، انزلی، اراک، قم، مشهد، اردبیل، زنجان، ارومیه، اصفهان، شاهین شهر، فولاد شهر، شیراز، خرمآباد، بندرعباس، بوشهر، زاهدان و بسیاری از شهرهای کرد در آذربایجان غربی، کردستان، ایلام و کرمانشاه شبانه به خیابان آمدند و رقصیدند.[۵۱][۹][۵۲][۵۳][۵۴][۵۵][۵۶] مأموران امنیتی در واکنش در چند شهر به سمت مردمی که در حال شادی بودند، تیراندازی کردند.[۵۷]
استفاده سیاسی
[ویرایش]استفاده سیاسی از تیم ملی ایران در جام جهانی ۲۰۲۲ بهرهبرداریهای سیاسی مقامات جمهوری اسلامی ایران از حضور تیم ملی فوتبال در جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ قطر است که برای کمرنگ کردن و اثرگذاری بر خیزش ۱۴۰۱ ایران استفاده شد.[۵۸]
همراهی بازیکنان تیم ملی واترپلو، بسکتبال، والیبال نشسته با خیزش ۱۴۰۱ ایران از طریق نخواندن «سرود ملی» بعنوان یک حرکت اعتراضی موجب ایجاد نگرانی برای مقامات جمهوری اسلامی شد.[۵۹]
افشای اسناد خبرگزاری فارس
[ویرایش]در اسناد افشاشده خبرگزاری فارس پس از هک شدن توسط گروه هکری بلک ریوارد، مرکزی به نام «مرکز شمس» طرحی را برای استفاده از جام جهانی برای مقابله با خیزش و همچنین جلوگیری از حمایت بازیکنان تیم ملی از این اعتراضات با عنوان «طرح عملیات جام جهانی» ارائه کردهاست. در توصیه این مرکز اعلام شدهاست وزارت خارجه جمهوری اسلامی باید با وزارت خارجه قطر برای «تقلیل حداکثری تهدیدات» تلاش کند. آنان عملاً از طریق وزارت امور خارجه، از دولت قطر خواستهاند با معترضان برخورد کند. آنچه در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر دیده شد نیز همراهی دوحه با تهران برای سرکوب معترضان را به خوبی آشکار میکرد.[۶۰]
این طرح شامل تهدید و تطمیع بازیکنان تیم فوتبال جمهوری اسلامی، برگزاری جشن برای برد تیم، استفاده از کارلوس کیروش، سرمربی تیم برای مدیریت بازیکنان، تابو اعلام شدن مصاحبه با رسانههای فارسیزبان خارج کشور، هراسافکنی از تجزیهطلبی و هماهنگی با قطر برای انجامنشدن هیچگونه اقدامی علیه جمهوری اسلامی در این مسابقات بود.
همچنین نظام به بازیکنان وعده داده بود «پول خرجشان میکند» و تهدیدشان کرده اگر سرود ملی جمهوری اسلامی را نخوانند یا مچبند مشکی بپوشند، «از تیم کنار گذاشته میشوند».[۶۱]
اعزام تماشاگر از سوی حکومت جمهوری اسلامی
[ویرایش]همزمان با برگزاری بازیهای ایران، رسانههای مختلف از برنامهریزی حکومت ایران برای کنترل فضای عمومی و ورزشگاه در قطر، خبر دادند.[۶۲]
در سومین فایل بهدستآمده از هک خبرگزاری فارس توسط گروه هکری بلک ریوارد؛ قاسم قریشی، جانشین سازمان بسیج اعلام میکند که قصد دارد دستکم دو هزار نفر از خبرنگاران و نیروهای موسوم به ارزشی را به قطر بفرستد تا مردم را همسو با جمهوری اسلامی نمایش دهند. با این کار همچنین قرار است اقدامهای مخالفان جمهوری اسلامی در این مسابقات را خنثی کنند.[۶۳]
«ما افرادی میخواهیم که هم پرچم دستشان بگیرند و هم در کارهای ارزشی و فرهنگی، میدانداری کنند. بالاخره بچههای رسانه هم همینجوریاند دیگر. ما گفتیم هم این جمع و هم بچههای بسیج رسانه هر دو کار را میتوانند انجام دهند. هم خبر تهیه کنند و هم پرچم دستشان بگیرند و روی لپشان نقاشی کنند.»[۶۳]
ــ سخان قاسم قریشی، جانشین سازمان بسیج در مورد اعزام تماشاگر به جام جهانی ۲۰۲۲ قطر
روزنامه اینترنتی فراز با انتشار گزارشی از خرج یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلاری برای مسافران جام جهانی قطر که منتسبان به جریان موسوم به ارزشی تندرو نامیدهاست، خبر داد. این روزنامه از اعزام ۱۰۰ نفر به قطر با همکاری وزارت ورزش خبر داد و همچنین نوشت تعدادی از حاضرین در دوحه نیز توسط دیگر سازمانها و نهادهای دولتی به قطر اعزام شدهاند که به گفته برخی روزنامهنگاران، تعدادشان به ۳۵۰ نفر میرسد. این در حالی بود که پیشتر اعلام شده بود که نام خبرنگاران ورزشی بسیاری از رسانههای رسمی ایران از لیست اعزام به قطر خط خوردهاست.[۶۴]
در این رابطه، احمد راستینه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، گفت: دربارهٔ «اعزام افراد و کارکنان دولتی» و اختصاص «رانت» برای حضور در جام جهانی تحقیق میکند.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت « «تأکید ما این بوده که مسئولان دولتی اگر میخواهند در این رزمایش بزرگ ورزشی شرکت کنند باید با هزینه شخصی خود به قطر بروند. اگر ما به دنبال سالمسازی محیطهای اداری خود هستیم باید بسترهای رانت و بهرهمندی از بیتالمال را کاملاً ببندیم.»[۶۵]
تهدید بازیکنان پس بازی با انگلیس
[ویرایش]خبرگزاری سیانان به نقل از منبعی ناشناس پس از برگزاری بازی ایران مقابل ولز، از تهدید بازیکنان ایران پس از بازی اول در مقابل انگلیس توسط «مأموران سپاه» خبر داد. این خبرگزاری گفتهاست که به بازیکنان گفته شده اگر مطابق خواست رژیم رفتار نکنند، خانوادههای آنها «زندانی و شکنجه» خواهند شد. همچنین سیانان از ملاقاتی جداگانه بین کارلوس کیروش، مربی تیم با سپاه خبر داد.
سیانان گفتهاست که منبع این گزارش کسی است که بهطور ویژه فعالیتهای نیروهای امنیتی ایران در قطر و در حاشیه جامجهانی را رصد میکند. این منبع گفته که دهها نیروی سپاه برای کنترل تمام رفتارهای بازیکنان و جلوگیری از هرگونه اقدام اعتراضی در قطر حضور دارند.[۶۶]
واکنش گسترده مقامات جمهوری اسلامی پس از برد مقابل ولز
[ویرایش]- سید علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، پس از برد تیم جمهوری اسلامی مقابل ولز در دیدار با بسیجیان اعلام کرد که «دیروز بچههای تیم ملی فوتبال کشورمان در جام جهانی چشم ملت را روشن و آنان را خوشحال کردند. خداوند چشم آنان را روشن کند».[۶۷]
- رئیسجمهور، رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه نیز در پیامهای جداگانهای پیروزی مقابل ولز را تبریک گفتند.[۶۸] ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران، پس از بازی دوم ایران در مقابل ولز، در گفتوگوی تلفنی با امیر قطر بابت برگزاری خوب جام جهانی فوتبال، تلاشهای این کشور برای رعایت ارزشهای اسلامی را شایسته تقدیر دانست.[۶۹]
- همچنین فرماندهان نیروهای نظامی از جمله فرمانده کل سپاه پاسداران و فرمانده کل ارتش در پیامهای جداگانهای این پیروزی را تبریک گفتند.[۷۰] رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح نیز با تمجید از عملکرد بازیکنان تیم ملی اعلام کرد که «ملی پوشان بسیجیهای انقلاب در آنجا شدند».[۷۱]
- بعد از پیروزی بر ولز، محسنی اژهای، رئیس قوه قضاییه، به مراجع ذیربط قضایی برای بهرهمندی زندانیان از ارفاقات قانونی و بازگشت آنان به آغوش گرم خانواده دستور ویژه صادر کرد.[۷۲] این در حالی بود که برخی خبرگزاریها از بازداشت حداقل ۶۰ هزار نفر طی اعتراضات ۱۴۰۱ خبر داده بودند.
- پس از برد مقابل ولز، جمعی از نیروهای یگان ویژه در مناطق مختلف تهران با لباس نظامی و نقاب و باتوم، با در دست داشتن پرچم جمهوری اسلامی به رقص و شادی پرداختند.[۷۳]
- روزنامه کیهان، پس از بازی مقابل انگلیس در تیتر اول خود نوشت: «ایران ۲ - ولز، اسرائیل، آل سعود و وطنفروشان داخلی و خارجی صفر» و «برخی از اعضای تیم غیرت نداشتند و سرود نخواندند».[۷۴][۷۵] این روزنامهٔ وابسته به حکومت جمهوری اسلامی، روز شنبه ۵ آذر، پس از برد ایران مقابل ولز با چرخشی ۱۸۰ درجهای نوشت: «بازیکنان غیرتمند ایران سنگ تمام گذاشتند».[۷۶][۷۷]
انتشار تصاویر بدون حجاب هواداران فوتبال
[ویرایش]خبرگزاریهای وابسته به دولت ایران در جریان پوشش شادی پس از پیروزی مقابل ولز، تصاویری از زنان و دختران بدون حجاب در کنار پرچم جمهوری اسلامی منتشر کردند.[۷۸][۷۹] روزنامه اعتماد ویدئویی از شادی هواداران منتشر کرد که دختر بیحجابی بر روی ماشین پلیس نشسته و شادی میکند.[۸۰]
نشست خبری مربیها
[ویرایش]گرگ برهالتر، سرمربی تیم ملی فوتبال آمریکا در نشست خبری پیش از دیدار مقابل ایران با سئوالات سیاسی از سوی خبرنگاران اعزامی از ایران مواجه شد. سوالاتی همچون «چرا ناوگان آمریکا خلیج فارس را ترک نمیکند؟»، «چند درصد از مردم دنیا از پیروزی ایران در این بازی خوشحال خواهند شد؟»، «از اینکه مربی کشوری با تبعیض علیه رنگینپوستها هستید، راضی هستید؟» و…. که به نظر میرسید خبرنگاران اعزامی از ایران به شکل دستوری از برهالتر میپرسیدند.[۸۱]
این در حالی بود که پیشتر سرمربی و بازیکنان ایران از پاسخ به سوالات سیاسی طفره رفته بودند. سرمربی تیم ملی ایران دربارهٔ سوالاتی که از او و بازیکنان دربارهٔ خیزش ۱۴۰۱، پرسیده شد، گفت: «ما طبق قوانین فیفا و رئیس آن عمل میکنیم، رسانهها هم آزاد هستند هر سؤالی بخواهند بپرسند ما هم هرطور بخواهیم پاسخ میدهیم چون رسانههای آزاد داریم.
او در پایان نشست با اعتراض به خبرنگار بخش جهانی بیبیسی گفت: چرا دربارهٔ افغانستان از ساوتگیت نمیپرسید؟
مهدی طارمی همراه کیروش در این نشست گفت: به سؤال سیاسی جواب نمیدهم و فقط دربارهٔ فوتبال حرف خواهم زد.[۸۲]
دیگر واکنشها
[ویرایش]- صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در واکنش به حاشیههای بازی تیم فوتبال ایران و ولز نوشت «چقدر غمانگیز است وضعیت نظامی که محبوبیت سیاسی و اجتماعیاش آنقدر سقوط کرده که با همه وجود متوسل به برد بازی فوتبال شود تا در پشت آن برای خودش یک مقدار محبوبیت و همراهی مردمی جمعآوری کند»[۸۳]
منابع
[ویرایش]- ↑ «جام جهانی قطر؛ ایران با انگلیس و آمریکا همگروه شد». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ "FIFA World Cup Qatar 2022 – Match Schedule" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 11 August 2022. Retrieved 11 August 2022.
- ↑ «تماشاچیان بازی ایران و انگلیس در برابر ورزشگاه خلیفه شعار دادند: مرگ بر خامنهای - BBC Persian». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «دیدار ایران و انگلیس در جام جهانی قطر؛ مهاجمانی که کابوس کیروش شدند». BBC News فارسی. ۲۰۲۲-۱۱-۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «خبرگزاری فارس - آخرین وضعیت مصدومیت بیرانوند/ شماره 1 تیم ملی به ادامه جام جهانی میرسد؟». خبرگزاری فارس. ۲۰۲۲-۱۱-۲۲. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ «ببینید | گل دوم ایران به انگلیس؛ تاریخسازی مهدی طارمی از روی نقطه پنالتی». همشهری آنلاین. ۲۰۲۲-۱۱-۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ "England lay down gauntlet by thrashing IR Iran in World Cup opener". FIFA. 21 November 2022. Retrieved 21 November 2022.
- ↑ «دیرترین گلهای تاریخ جام جهانی/ ایرانیها در صدر». ایسنا. ۴ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ «England - Iran breaks record for longest World Cup game». 90min. ۲۱ نوامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «Iran beats 10-man Wales to keep World Cup qualification hopes alive». CNN. ۲۵ نوامبر ۲۰۲۲.
- ↑ "Stoppage-time strikes seal famous Iran win". FIFA. 25 November 2022. Retrieved 25 November 2022.
- ↑ «IR Iran defeat Wales to get back on track». AFC. ۲۵ نوامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «IR Iran are late show stoppers at FIFA World Cup». Fifa. ۲۵ نوامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «کیروش: در بازی اول غرور بازیکنانم جریحهدار شد اما امروز شایسته برد بودیم / این تازه آغاز کار ماست». انتخاب. ۴ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «ویدیو / رهبر معظم انقلاب: دیروز بچههای تیم ملی چشم ملت ما را روشن کردند». انتخاب. ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ «ایران با شکست مقابل آمریکا از جام جهانی حذف شد». بیبیسی فارسی. ۹ آذر ۱۴۰۱. دریافتشده در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲.
- ↑ "Pulisic strike sends USA into Netherlands last-16 tie". FIFA. 29 November 2022. Retrieved 29 November 2022.
- ↑ «رتبه تیم ملی در جام جهانی مشخص شد +عکس». مشرق نیوز. ۱۲ آذر ۱۴۰۱. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۳ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «در تازهترین ردهبندی فیفا؛ فوتبال ایران بعد از جام جهانی ۴ پله سقوط کرد/صعود ۱۱ پله ای مراکش». خبرگزاری مهر. ۱ دی ۱۴۰۱. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۲ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ "Men's Ranking". fifa website. 22 December 2022. Archived from the original on 22 December 2022.
- ↑ «سنگینترین شکست ایران در تاریخ جام جهانی؛ انگلیس شش گل به تیم ملی زد». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «علی دایی دعوت حضور در جام جهانی قطر را رد کرد». شرق. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «علی کریمی هم دعوت فیفا را رد کرد». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «مهدویکیا برنامه قطریها را به هم ریخت/ مهمان ویژه جام جهانی هم دعوت فیفا را رد کرد!». وب سایت خبرورزشی. ۲۶ آبان ۱۴۰۱. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۳ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «جواد نکونام دعوت فیفا را رد کرد». شرق. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «دیدار ملیپوشان فوتبال ایران با رئیسجمهور». ایسنا. ۲۰۲۲-۱۱-۱۴. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «واکنشهای گسترده به دیدار بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران با رئیسی: «شرمآور» و «تأسفبار» است». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «محسن معتمدکیا: ۶۰۰ سکه رئیسجمهور بین بازیکنان و بقیه تقسیم شد». iranwire.com. ایرانوایر. ۵ خرداد ۱۴۰۲. دریافتشده در ۶ خرداد ۱۴۰۲.
- ↑ «مدیر رسانهای تیم ملی: ۶۰۰ سکه درست نیست، تاج و هیئت رئیسه نگرفتند». farsnews.ir. خبرگزاری فارس. ۵ خرداد ۱۴۰۲. دریافتشده در ۶ خرداد ۱۴۰۲.
- ↑ «اعضای تیم ملی فوتبال ایران سرود جمهوری اسلامی را نخواندند». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «احسان حاجصفی در نشست خبری مطرح کرد؛ خدای رنگین کمان و تسلیت به خانوادههای داغدار ایران». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «ببینید | شروع متفاوت کاپیتان تیم ملی در نشست خبری | به نام خدای رنگین کمان؛ تسلیت به …». همشهری آنلاین. ۲۰۲۲-۱۱-۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «اعضای تیم ملی فوتبال ایران سرود جمهوری اسلامی را نخواندند». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «به رغم اصرار حکومت؛ ملیپوشان سرود نخواندن و صداوسیما سانسور کرد». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «بیاعتنایی بازیکنان به خواست مردم؛ سرود ملی خوانده شد».
- ↑ «سنگینترین شکست تیم ایران در تاریخ حضور در جامهای جهانی و خوشحالی مردم». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «اعضای تیم ملی فوتبال ایران سرود جمهوری اسلامی را نخواندند». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «سنگینترین شکست ایران در تاریخ جام جهانی؛ انگلیس شش گل به تیم ملی زد». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «تماشاچیان بازی ایران و انگلیس در برابر ورزشگاه خلیفه شعار دادند: مرگ بر خامنهای - BBC Persian». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «تماشاچیان بازی ایران و انگلیس در برابر ورزشگاه خلیفه شعار دادند: مرگ بر خامنهای - BBC Persian». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «کارلوس کیروش: از کسانی که نمیخواهند از تیم پشتیبانی کنند، میخواهم به ورزشگاه نیایند». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۱.
- ↑ «Fans show support for 'Women, Life, Freedom' Iran human rights protests at Qatar World Cup». usatoday.com.
- ↑ «نقض حقوق ایرانیان در ورزشگاههای قطر در همکاری اطلاعاتی با جمهوری اسلامی».
- ↑ «World Cup: Iran protesters confronted at World Cup game against Wales». BBC.
- ↑ «درگیری یورگن و کارلوس؛ از انتقاد کلینزمن تا پاسخ تند کیروش». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ «فوتبال ایران و آمریکا؛ «باید تیم ملی را پس گرفت یا تمرکز باید روی اعتراضات باشد؟»». BBC News فارسی. ۲۰۲۲-۱۱-۲۹. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۳۰.
- ↑ «مسابقه ایران و آمریکا؛ تیم ملی یا تیم ملا؟». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۲-۱۱-۲۹. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۳۰.
- ↑ لندن, کیهان; لندن, کیهان (2022-11-29). "«تیم حکومتی» به آمریکا باخت؛ تدارکات جشن نظامِ در حال سقوط برای «صعود» بهم ریخت!". KayhanLondon کیهان لندن (به انگلیسی). Retrieved 2022-11-30.
- ↑ آمریکا، صدای (۲۰۲۲-۱۱-۲۵). «ماموران یگان ویژه و نقابدار به سبک تماشاچیان ایسلندی شادی میکنند». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۳۰.
- ↑ فردا، رادیو (۲۰۲۲-۱۱-۲۶). «برد تیم ملی فوتبال؛ شادی مأموران حکومتی در خیابانها، فشار بر معترضان در دوحه». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۳۰.
- ↑ «Celebrations erupt in Iran after world cup loss, people wave US flag; yes, you read that right». livemint.com. بایگانیشده از اصلی در ۲۲ دسامبر ۲۰۲۲. دریافتشده در ۲۲ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «شادی خیابانی پس از شکست تیم فوتبال جمهوری اسلامی ایران». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۲-۱۱-۳۰. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۲-۰۳.
- ↑ «شادی خیابانی پس از شکست تیم فوتبال جمهوری اسلامی ایران». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۲-۱۱-۳۰. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۲-۰۳.
- ↑ اخبار، منوچهر شفایی in؛ ایران (۲۰۲۲-۱۱-۳۰). «جشن و شادی سراسری پس از حذف تیم فوتبال ایران از جام جهانی». آزادگی. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۲-۰۳.
- ↑ «گزارش رخدادها − خشمی که به صورت رقص و شادی جلوهگر شد». www.radiozamaneh.com. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۲-۰۳.
- ↑ شادی معترضان پس از شکست تیم فوتبال ایران مقابل آمریکا؛ همدان ۹ آذر, retrieved 2022-12-03
- ↑ «یک کشته در انزلی و ۳۰ زخمی در کردستان، نتیجه شلیک مأموران به شهروندان شادان از باخت تیم ملی». ار. اف. ای - RFI. ۲۰۲۲-۱۱-۳۰. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۳۰.
- ↑ «اعتراضات ایران و تیم ملی فوتبال: «خرد سیاسی یا پروپاگاندای سیاسی؟»». بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «سرود ملی یا حکومتی؛ وقتی «مهر خاوران» بوی خون میدهد». بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۲ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «اسناد افشاشده خبرگزاری فارس: بهرهبرداری حکومت از جامجهانی برای مقابله با خیزش انقلابی». iranintl.com. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «اسناد افشاشده خبرگزاری فارس: بهرهبرداری حکومت از جامجهانی برای مقابله با خیزش انقلابی». iranintl.com. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «استفاده از «رانت» اعزام تماشاگر حکومتی به قطر خبرساز شد». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ ۶۳٫۰ ۶۳٫۱ «اعزام دو هزار سیاهیلشکر با عکس قاسم سلیمانی به قطر». ایندیپندنت. ۷ آذر ۱۴۰۱. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۲ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «هزینه یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلاری برای سفر خودیهای جمهوری اسلامی به قطر». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ «استفاده از «رانت» اعزام تماشاگر حکومتی به قطر خبرساز شد». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ Kiley, Sam (2022-11-28). "Iran threatened families of national soccer team, according to security source". CNN (به انگلیسی). Retrieved 2022-11-29.
- ↑ «پیام رهبر انقلاب به بچههای تیم ملی بعد از برد در مقابل ولز». روزنامه شرق. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «رئیسجمهور پیروزی تیم ملی فوتبال ایران را تبریک گفت». خبرگزاری ایرنا. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «تشکر رئیسی از امیر قطر برای رعایت «ارزشهای اسلامی» در جامجهانی». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ «پیام تبریک فرمانده کل سپاه به مناسبت پیروزی تیم ملی ایران برابر ولز». خبرگزاری ایلنا. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «علیه تیم ملی رجزخوانی کردند؛ ملی پوشان هم بسیجیهای انقلاب در آنجا شدند». روزنامه همشهری. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «ارفاقات قانونی برای برخی زندانیان در پی پیروزی تیم ملی با دستور رئیس قوهقضائیه». روزنامه شرق. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «برد تیم ملی فوتبال؛ شادی مأموران حکومتی در خیابانها، فشار بر معترضان در دوحه». رادیو فردا. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «تیتر جنجالی کیهان بعد از پیروزی تیم فوتبال ایران مقابل ولز». وبگاه روزنامه دنیای اقتصاد. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «kayhan.ir». kayhan.ir. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ «kayhan.ir». kayhan.ir. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ «ملیپوشان غیرتمند شدند؛ چرخش ۱۸۰درجهای روزنامه نزدیک به خامنهای در قبال ملیپوشان». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ «برد تیم ملی فوتبال؛ شادی مأموران حکومتی در خیابانها، فشار بر معترضان در دوحه». رادیو فردا. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «عکسهای بیحجاب از حامیان تیم ملی در خبرگزاری دولت رئیسی». انصاف نیوز. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «شادی دختر بدون روسری و حجاب روی جرثقیل پلیس». روزنامه اعتماد. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱.
- ↑ «سئوالهای عجیب رسانههای داخل ایران از برهالتر؛ چرا ناوگان آمریکا خلیج فارس را ترک نمیکند؟». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ «کارلوس کیروش: ما طبق قوانین فیفا و رئیس آن عمل میکنیم». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۹.
- ↑ «صادق زیباکلام: وضعیت نظامی که برای همراهی مردمی، متوسل به فوتبال میشود، «غمانگیز است»». بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۵ آذر ۱۴۰۱. کاراکتر C1 control character در
|نشانی=
در موقعیت 255 (کمک)