دوونین
| زمان‌بندی زمین‌شناسی | |||
| پیدازیوی (فانروزوئیک) | نوزیوی (سنوزوئیک) | کواترنری | |
| نئوژن | |||
| پالئوژن | |||
| میانه‌زیوی (مزوزوئیک) | کرتاسه | ||
| ژوراسیک | |||
| تریاس | |||
| دیرینه زیوی (پالئوزوئیک) | پرمین | ||
| کربونیفر | |||
| دوونین | |||
| سیلورین | |||
| اردویسین | |||
| کامبرین | |||
| نهان‌زیوی (پرکامبرین) | پیشین‌زیوی (پروتروزوئیک) | ||
| نخست‌زیوی (آرکئن) | |||
| پیشازیوی (هادئن) | |||
دِوُنیَن (Devonian) از دوره‌های زمین‌شناسی است. در این دوره، ماهیان و گیاهان خشکی زیاد شدند و نخستین چهاراندامان در اواخر این دوره به وجود آمدند.
نخستین کوسه‌ها، ماهیان استخوان‌دار و شاخ‌قوچی‌ها (آمونیت‌ها)، بسیاری از صخره‌های مرجانی، بازوپایان، لاله‌وشان و حشرات جدید مانند حشرات بی‌بال اولیه نیز در این دوره به وجود آمدند.
انقراضی عظیم (۳۴۵ میلیون سال قبل) ۳۰٪ از کل حیوانات را نابود کرد که شاید علت آن یخبندان یا اصابت شهاب‌سنگ بوده‌است.
در اوایل دونین کوه‌ها شکل گرفته و رسوبات ماسه‌سنگی قرمز سبب اتصال بعضی قسمت‌ها شدند که از جنوب تا آمریکای شمالی گسترش داشتند و بعدها با پیشروی دریاها جانوران دریایی گسترش یافتند.
در این دوره آب دریاها بالا آمد و دریاها در روی خشکی‌ها پیشروی کردند. عامل این پیشروی را ذوب شدن یخ‌های قطبی که در اردویسین به وجود آمده بودند را می‌دانند. گسترش رسوبات آهکی و تبخیری حاکی از آب و هوای گرم در این دوره است.
| سامانه | ردیف | اشکوب | میلیون سال پیش |
|---|---|---|---|
| کربونیفر | میسیسیپین | تورنیسین | → پیش از آن |
| دوونین | بالا | فامنین | ۳۵۸٬۹–۳۷۲٬۲ |
| فراسنین | ۳۷۲٬۲–۳۸۲٬۷ | ||
| میانه | گیوتین | ۳۸۲٬۷–۳۸۷٬۷ | |
| ایفلین | ۳۸۷٬۷–۳۹۳٬۳ | ||
| زیرین | امسین | ۳۹۳٬۳–۴۰۷٬۶ | |
| پراگین | ۴۰۷٬۶–۴۱۰٬۸ | ||
| لوخکووین | ۴۱۰٬۸–۴۱۹٬۲ | ||
| سیلورین | پریدولی | → پس از آن | |
نگارخانه
[ویرایش]
منابع
[ویرایش]Gradstein, Felix M. ; Ogg, J. G. ; Smith, A. G. (2004). A Geologic Time Scale 2004. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-78673-8.
| دوران دیرینه‌زیستی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| کامبرین | اردویسین | سیلورین | دوونین | کربنیفر | پرمین |
 | این یک مقالهٔ خرد زمین‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |