امارت اسلامی کردستان

امارت اسلامی کردستان
پرچم
امارت اسلامی کردستان (سیاه) در اوج خود، کنترل استان حلبچه
وضعیت	رسمیت محدود
پایتخت	بیاره
بزرگترین شهر	حلبچه
زبان(های) رسمی	زبان کردی (سورانی)
دین(ها)	اسلام سنی
حکومت	امارت اسلامی
امیر
• 2001–2003	ملا کریکار
تاریخ
• بنیان‌گذاری	۱۹۹۴
• فروپاشی	مارس ۳۰، ۲۰۰۳
واحد پول	ریال ایران، دینار عراق (دفاکتو)
امروز بخشی از	اقلیم کردستان عراق

امارت اسلامی کردستان (به کردی: میرنشینی ئیسلامیی کوردستان، mîrnişînî îslamîyi kurdistan) یک دولت اسلامی کردی به رسمیت شناخته نشده بود که بر اساس قوانین شریعت اداره می شد. از سال ١٩٩١ خارج از کنترل دولت عراق بود و در سال ۱۹۹۴ یک نهاد خودگردان در منطقه خودمختار کردستان بود و در سال ٢٠٠١ رسما اعلام استقلال کرد و در سال ٢٠٠٣ به پایان رسید.

تاریخ

زمینه

خیزش شعبان شامل حزب دمکرات کردستان، اتحادیه میهنی کردستان و جنبش اسلامی کردستان بود که علیه دولت عراق شورش کردند و اقلیم کردستان را تأسیس کردند. جنبش اسلامی کردستان همچنان در اقلیم کردستان حضور چشمگیری داشت. بعدها، جنگ داخلی کردستان عراق بین حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان آغاز شد. به عنوان بخشی از توافقات، کنترل اقلیم کردستان به سه بخش تقسیم شد. به حزب دمکرات کردستان، استان دهوک و اربیل، استان سلیمانیه به اتحادیه میهنی کردستان و استان حلبچه به جنبش اسلامی کردستان داده شد. این امارت بخشی از اقلیم کردستان بود، اما خارج از کنترل حکومت اقلیم کردستان. زمانی که جنبش اسلامی کردستان در حکومت اقلیم کردستان ادغام شد، برخی از جنبش اسلامی کردستان خارج شدند و گروه های خود را تشکیل دادند که به فعالیت خود در امارت ادامه دادند. در میان این گروه ها اصلاح به رهبری ملا کریکار، گروه عدالت کردستان به رهبری علی باپیر، و جندالاسلام (ادغام جبهه توحید اسلامی، جنبش حماس کردستان و یگان سوران دوم) به رهبری ابوعبدالله شافعی. ملا کریکار به سرعت به محبوبیت رسید. در سال 2001، ملا کریکار کنترل امارت را به دست آورد و استقلال خود را اعلام کرد و قصد خود را برای گسترش امارت اسلامی به تمام کردستان بزرگ اعلام کرد. ملا کریکار امارت اسلامی را به عنوان یک کشور کرد مستقل معرفی کرد و مدعی شد که از کردستان عبور نخواهد کرد. در امارت اسلامی، اصلاح و جندالاسلام ادغام شدند و انصارالاسلام را تشکیل دادند که به عنوان نظامی امارت اسلامی عمل می کرد.

ملا کریکار رهبر انصارالاسلام امیر امارت و ابوعبدالله الشافعی و علی باپیر معاونان وی بودند. در شرایطی که این منطقه تحت تحریم عملی از همه طرف قرار داشت، جهادگران کرد سنی از همسایه ایران، حمایت فرامرزی حیاتی از امارات کردند و شبکه‌هایی را ایجاد کردند که به طور غیرقانونی به این منطقه قاچاق می‌شدند.

زندگی در امارت اسلامی

مانند ملا کریکار، بسیاری از اعضای انصارالاسلام نیز دیدگاه های ملی گرایانه داشتند و امارت جدید را پیروزی جنبش استقلال کردستان تلقی کردند. آنها همچنین سنت گراهایی بودند که فرهنگ کردی را از نظر اجتماعی ترویج می کردند. علیرغم بسیاری از سیاست های ملی گرایانه دیگر، عناصر ملی گرایی که با اسلام در تضاد بودند کنار گذاشته شدند. همچنین گزارش شد که انصارالاسلام قوانین سختگیرانه شرعی را اجرا کرد، علیه اقلیت یارسانی مرتکب جنایات شد و درگاه ها و خانقاه های صوفی را ویران کرد. امارت اسلامی کردستان روابط دیپلماتیک با امارت اسلامی افغانستان به رهبری ملا عمر داشت و کردها را به افغانستان می فرستاد تا از طالبان یا القاعده آموزش ببینند. آنها همچنین هیئت هایی را نزد اسامه بن لادن در افغانستان فرستادند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به بی‌احتیاطی نسبت به آنچه در مرزهایشان می‌گذرد متهم شده بود.

سقوط

پا گذاشتن سربازان آمریکا و اتحادیه میهنی بر پرچم انصارالاسلام

پس از آغاز حمله به عراق، حکومت بولنت اجویت اجازه ورود ایالات متحده به عراق از خاک ترکیه را رد کرد. ایالات متحده عملیات چکش وایکینگ را در سال 2003 آغاز کرد. پس از از دست دادن امارت، بسیاری از جنگجویان انصارالاسلام در مرز ایران و عراق جمع شدند و در آنجا توسط هواداران کرد ایرانی به ایران قاچاق شدند.

پس از فروپاشی امارت، ابوعبدالله الشافعی رهبری انصارالاسلام را بر عهده گرفت که به کوه های حمرین نقل مکان کردند و در شورش های عراق شرکت کردند، در حالی که ملا کریکار به نروژ رفت. ملا کریکار «روتی شاخ» را تا زمان دستگیری در سال 2015 تأسیس کرد و رهبری کرد. علی باپیر با حکومت اقلیم کردستان آشتی کرد.

در اواخر سال 2016، در حوالی پانزدهمین سالگرد امارت، ملا کریکار گفت: "امیدوارم هر چه زودتر از عراق جدا شویم. من از صمیم قلب از آن حمایت خواهم کرد. ما در سال 1921 به زور به کشور عراق ملحق شدیم، دولتی که یک کشور شکست خورده به تمام معنا اولین بار که عراق هواپیما خرید، پادشاهی کردستان و سلیمانیه را بمباران کردند. زمانی که موریتانی استقلال را اعلام کرد، آنها حتی ساختمانی نداشتند که پرچم خود را بر آن به اهتزاز درآورند، اما با این وجود اعلام استقلال کردند. او همچنین مدعی شد که دیگر از مقامات دولت کرد کینه ای ندارد. هوشیار زیباری تایید کرد که دولت کردستان با کرکار صلح کرده است.

همچنین ببینید

• امارت اسلامی افغانستان (۱۹۹۶–۲۰۰۱)
• امارت اسلامی کنر
• اسلام‌گرایی
• کردستان
• مجاهدین کردستان