الگو:صفحهٔ اصلی

دانشنامهٔ آزاد که همه می‌توانند ویرایش کنند.

مقالهٔ برگزیده

فینچر در سال ۲۰۲۳

دیوید اندرو لئو فینچر فیلم‌ساز آمریکایی است. فیلم‌های او که عموماً در ژانر دلهره‌آور روان‌شناختی ساخته شده‌اند جمعاً ۲٫۱ میلیارد دلار در سراسر جهان فروش کرده و چهل بار نامزد دریافت جوایز اسکار در رشته‌های مختلف شده‌اند، از جمله سه بار نامزدی در رشته جایزه اسکار بهترین کارگردانی. فینچر شخصاً تاکنون چهار بار در جوایز امی ساعات پربیننده، دو بار در جوایز گرمی و یک بار هم در جوایز فیلم بفتا و جوایز گلدن گلوب برنده جایزه شده است. فینچر از سن هشت سالگی به فیلم‌سازی علاقه‌مند شد. در سال ۱۹۸۶ و زمانی که تنها ۲۴ سال سن داشت، شرکت پروپاگاندا فیلمز را تأسیس کرد که در زمینه تولید نماهنگ و سپس آثار سینمایی فعالیت می‌کرد. او نماهنگ‌های متعددی را کارگردانی کرد که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به «خودت را بیان کن» و «وگ» اشاره کرد که هردو اثر مدونا هستند. فینچر برای ساخت این دو اثر برنده جایزه ام‌تی‌وی برای بهترین کارگردانی موزیک ویدئو شد. او همچنین برای ساخت دو نماهنگ «عشق قدرتمند است» اثر رولینگ استونز در سال ۱۹۹۴ و «کت‌شلوار و کراوات» اثر جاستین تیمبرلیک و جی-زی در سال ۲۰۱۳ موفق شد جایزه گرمی بهترین نماهنگ را به خود اختصاص دهد. فینچر یک بار هم برای ساخت نماهنگ «آه پدر» از مدونا برای این جایزه نامزد شده بود. فینچر کارگردانی در سینما را با ساخت فیلم بیگانه ۳ آغاز کرد. او برای ساخت آثاری همچون هفت، بازی، باشگاه مشت‌زنی، اتاق وحشت و زودیاک مورد توجه منتقدان و تماشاگران قرار گرفت. فینچر برای کارگردانی فیلم مورد عجیب بنجامین باتن برای نخستین‌بار نامزد جایزه اسکار کارگردانی شد.

ادامه…

آیا می‌دانستید که …

… جورج برنارد شاو هم جایزۀ نوبل و هم جایزۀ اسکار برنده شده‌بود؟ (در تصویر)
… تخمه‌ژاپنی یا جابانی نه محصول ژاپن، بلکه محصول شهر جابان دماوند است و درواقع تخم نوعی هندوانه است که قابل خوردن نیست؟
… مورچه‌ها هنگامی‌که یک منبع غذایی بزرگ را بیابند آن را با ماده‌ای به نام فرومون علامت‌گذاری می‌کنند که می‌تواند مانند سیستم جی‌پی‌اس دیگر اعضا کلونی را به سمت آن هدایت کند؟
… شاه اسماعیل پس از شکست از عثمانی در چالدران، کوچک‌ترین پسرش را القاص، به معنی انتقام، نام نهاد ولی پس از به حکومت رسیدن پسر دیگرش، تهماسب، القاص به عثمانی پناه برد و بهانه حمله به ایران شد؟
… مطالعات اخیر نشان می‌دهد که در سیصدهزار سال پیش ۹ گونه مختلف انسان در کرهٔ زمین زندگی می‌کردند که همهٔ این گونه‌ها به جز انسان خردمند منقرض شده‌اند؟
… پس از آن که پاپ اجازه نداد هنری هشتم از کاترین آراگون طلاق بگیرد، کلیسای انگلستان رسماً از کلیسای کاتولیک جدا شد و مذهب انگلیکان پدید آمد؟

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ شانزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۵ دی ۱۴۰۳ خورشیدی) ۱٬۰۲۴٬۲۲۶ نوشتار دارد. (ادامه…)

از میان خبرها

جیمی کارتر

یک مهاجم در شهر نیواورلئان، با کامیون به میان جمعیت راند و به طرف آنها تیراندازی کرد. کشته‌شدگان این حمله به ۱۵ نفر رسیده است و ده‌ها نفر هم مجروح شده‌اند.
جیمی کارتر (در تصویر)، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده آمریکا در ۱۰۰ سالگی درگذشت.
پرواز شماره ۲۲۱۶ ججو ایر در فرودگاه بین‌المللی موان کره جنوبی سقوط کرد و ۱۷۹ نفر کشته شدند.
هان دوک سو، رئیس‌جمهور کفیل و نخست‌وزیر کره جنوبی، توسط مجلس ملی استیضاح شد.
مانموهان سینگ نخست‌وزیر پیشین هند در ۹۲ سالگی درگذشت.
پرواز ۸۲۴۳ خطوط هوایی جمهوری آذربایجان در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی آکتائو قزاقستان سقوط کرد و ۳۸ نفر کشته شدند.

یادبودها

امروز: شنبه، ۱۵ دی ۱۴۰۳ هجری خورشیدی برابر ۴ رجب ۱۴۴۶ هجری قمری و ۴ ژانویه ۲۰۲۵ میلادی

رویدادها

۱۸۹۶ - یوتا به عنوان چهل و پنجمین ایالت به ایالات متحده آمریکا پیوست.
۱۹۴۸ - برمه از بریتانیا مستقل شد.
۱۹۵۸ - پس از سه ماه و طی مسافتی بیش از ۶۰ میلیون کیلومتر در مدار زمین، مأموریت اسپوتنیک-۱ (در تصویر) نخستین ماهواره فضایی جهان با ورود به جو پایان یافت.
۲۰۰۵ - باراک اوباما کار خود را به عنوان سناتور ایلینوی در مجلس سنای ایالات متحده آغاز کرد.
۲۰۱۱ - محمد بوعزیزی دستفروشی که در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۰ در اعتراض به توقیف کالاهایش و تحقیری که یک مأمور زن شهرداری به او روا داشته بود خود را در مقابل ساختمان شهرداری به آتش کشیده بود درگذشت. اقدام محمد بوعزیزی آغازگر انقلابی در تونس شد که به حکومت ۲۳ سالهٔ زین‌العابدین بن علی بر این کشور پایان بخشید.

زادروزها

۱۶۴۳ - زادروز آیزاک نیوتن دانشمند انگلیسی
۱۷۱۰ - زادروز جووانی باتیستا پرگولزی آهنگساز ایتالیایی، نوازندهٔ ویولن و ارگ
۱۷۸۵ - زادروز یاکوب گریم حقوقدان، زبان‌شناس، نویسنده و اسطوره‌شناس آلمانی
۱۸۰۹ - زادروز لوئی بریل ابداع کنندهٔ خط بریل
۱۹۴۰ - زادروز بریان دیوید جوزفسون فیزیکدان بریتانیایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۷۳
۱۹۴۰ - زادروز گائو شینگجیان رمان‌نویس، داستان‌نویس و نقاش فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۰۰
۱۹۹۰ - زادروز تونی کروس فوتبالیست آلمانی

درگذشت‌ها

۲۵۴ (قمری) - درگذشت علی النقی معروف به هادی امام دهم شیعیان.
۱۳۷۳ - کشته شدن منصور ستاری از فرماندهان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
۱۹۲۰ - درگذشت بنیتو پرز گالدوس رمان‌نویس، نمایشنامه‌نویس و سیاستمدار اسپانیایی
۱۹۴۱ - درگذشت آنری برگسون فیلسوف فرانسوی
۱۹۶۰ - درگذشت آلبر کامو نویسنده و روزنامه‌نگار فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۵۷، خالق آثاری چون: بیگانه، افسانه سیزیف
۱۹۶۱ - درگذشت اروین شرودینگر فیزیکدان اتریشی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۳۳
۱۹۶۵ - درگذشت تی. اس. الیوت شاعر، نمایشنامه‌نویس و منتقد ادبی آمریکایی -بریتانیایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات ۱۹۴۸

یادبودهای دیگر :

نگارهٔ برگزیده

کشتی اچ‌ام‌اس مالابار یک کشتی ۷۴ توپی متعلق به نیروی دریایی سلطنتی بود که در سال ۱۸۱۸ در کشتی‌سازی بمبئی به آب انداخته شد.
در اوت ۱۸۴۳، مالابار در مهار آتشی که کشتی چرخ‌پره‌ای یواس‌اس میزوری متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده در جبل‌الطارق گرفتارش شده بود، شتافت و حدود ۲۰۰ ملوان آمریکایی را از آب نجات داد و به عرشهٔ خود برد.
این لیتوگرافی متعلق به ۱۸۴۳ نشان می‌دهد که خدمهٔ مالابار در حال حرکت به سمت کشتی آتش‌گرفتهٔ میسوری هستند.

بخش‌های دیگر ویکی‌پدیا

درگاه جامعهٔ ویکی‌پدیا – قطب مرکزی برای ویرایشگران همراه با منابع، پیوندها، وظایف و اعلامیه‌ها.
راهنمای ویکی‌پدیا – فهرستی از پردرخواست‌ترین صفحه‌های راهنمای ویکی‌پدیا.
قهوه‌خانه – انجمنی برای بحث و گفتگو دربارهٔ خود ویکی‌پدیا، شامل سیاست‌ها و مباحث فنی.
پرسش‌های رایج – فهرستی از پرسش‌های رایج پاسخ‌داده‌شده دربارهٔ ویکی‌پدیا.
میز راهنما – محلی برای پرسیدن سؤال دربارهٔ روش استفاده از ویکی‌پدیا و ویرایش آن.
درگاه‌های محتوایی – روشی بی‌نظیر برای ناوبری دانشنامه.