پرش به محتوا

اسماعیل بن جعفر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
اسماعیل
زادهٔ۷۲۱ (میلادی)، ۱۰۳ (قمری)
درگذشت۷۵۵ (میلادی)، ۱۳۸ (قمری)
مدفنقبرستان بقیع، مدینه[۱]
همسرصفیه بنت فضل (از نوادگان عباس بن علی)
فرزندانمحمد بن اسماعیل
علی بن اسماعیل
ابراهیم بن‌اسماعیل
فضل بن اسماعیل زکی
عبدالله اصغربن اسماعیل
رقیه بنت اسماعیل
پدرجعفر صادق
خویشاوندانبزرگ‌ترین پسر جعفر صادق و ششمین امام در مذهب شیعه اسماعیلی
اسماعیل بن جعفر

اسماعیل بن جعفر (۷۲۱۷۵۵ میلادی/۱۰۳۱۳۸ هجری قمری) (به عربی: إسْماعِيل ٱبْن جَعْفَر ٱلْمُبَارَك) پسر بزرگ جعفر صادق و ششمین امام در اسماعیلیه بود. او لقب مبارک را داشت که به همین دلیل یکی از نخستین گروه‌های اسماعیلی به نام مبارکیه شناخته شد.

به نظر می‌رسد که مبارکیه در ابتدا حامیان اسماعیل بودند قبل از اینکه محمد بن اسماعیل را به عنوان امام خود بپذیرند. به هر حال، مبارکیه یکی از نام‌های اولیه اسماعیلیه بود، اصطلاحی که بعدها توسط پژوهشگران بدعت‌های دینی به کار رفت. یک شاخه از مبارکیه بعدها به اسماعیلیان فاطمی تبدیل شد و استمرار امامت را در نسل‌های مبارک حفظ کرد و خود مبارک را به عنوان ششمین امام خود شناختند. این شمارش بعدها توسط شاخه‌های مختلف اسماعیلی حفظ شد.

پس از مرگ جعفر صادق، بحران بزرگی در میان شیعه به وجود آمد، زیرا او پنج پسر داشت. عبدالله الافطح و اسماعیل مبارک، دو پسر بزرگ او از همسر اولش فاطمه، نوه حسن بن علی بودند. مبارک احتمالاً دومین پسر جعفر صادق بود. تاریخ دقیق و شرایط مرگ مبارک نیز مبهم باقی مانده است. به گفته برخی نویسندگان اسماعیلی، مبارک پس از جعفر صادق زنده ماند. برخی منابع، عمدتاً متون دوازده‌امامی، گزارش می‌دهند که مبارک در زمان حیات جعفر صادق درگذشت—اما همان منابع همچنین گزارش می‌دهند که مبارک چند روز بعد در بصره دیده شد، که نشان می‌دهد او واقعاً نمرده بلکه از مدینه به دور بوده است.

دودستگی شیعیان

[ویرایش]

دودستگی شیعیان اسماعیلی و دوازده‌امامی در دوران زندگانی جعفر صادق و پس از آن رخ داد، در ابتدا به دلیل این قانون که امامت در فرزند بزرگ است گمان می‌رفت که پسر بزرگ جعفر صادق، یعنی اسماعیل بن جعفر امام بعدی شیعیان است.[۲] اما مرگ نابه هنگام اسماعیل پیش از مرگ پدرش منجر به دودستگی‌ها و اختلافات بسیاری در میان پیروان جعفر صادق گردید.[۳] مرگ اسماعیل آنچنان شوکی وارد آورد که جعفر صادق در این مورد می‌گوید؛

من هیچ بدایی تاکنون مثل آنچه دربارهٔ اسماعیل اتفاق افتاد، ندیده‌ام.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. «دانشنامهٔ مدفن». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۳ ژوئن ۲۰۱۶.
  2. Al-Hasan ibn Musa al-Nawbakhti. Kitab Firaq al-Shia. Tr. by Abbas Kadhim, Shi'a Sects 2007, p. 123.
  3. Al-Hasan ibn Musa al-Nawbakhti. Kitab Firaq al-Shia. Tr. by Abbas Kadhim, Shi'a Sects 2007, p. 122-142.