آگاثیرسیها
Haxāϑrauš | |
---|---|
![]() آگاثیرسیها در ترانسیلوانیا براساس نخستین گواهیهای تاریخی از ایشان | |
مناطق با جمعیت چشمگیر | |
استپ پونتیک (سده ۹-۸ پیش از میلاد) مولداوی, ترانسیلوانیا, Oltenia (7th–3rd century BC) | |
زبانها | |
زبانهای سکایی Getic | |
دین | |
دین سکایی Thracian religion | |
قومیتهای وابسته | |
کیمریان, Dacians, Getae, ماساژت ها, سکاها, سرمتیان, اسکیثها, تراکیها |
آگاثیرسیها مردمی باستانی متعلق به فرهنگ سکایی بودند که در فلات ترانسیلوانیا، در منطقه ای که بعداً داچیا نامیده شد، زندگی میکردند. آگاثیرسیها عمدتاً از روایات هرودوت از آنان در قرن پنجم قبل از میلاد شناخته شدهاند.
نام
[ویرایش]نام Agathyrsi فرم لاتینی نام یونانی باستان Agathursoi (Αγαθυρσοι) است، که خود شکل یونانی شده یک نام سکایی بود که شکل اصلی آن معلوم نشده است.
تاریخچه
[ویرایش]خاستگاه
[ویرایش]ورود آگاثیرسیها به اروپا بخشی از روند بزرگتر حرکت عشایر ایرانی آسیای مرکزی به سمت غرب به سوی اروپای جنوب شرقی و مرکزی بود که از هزاره اول پیش از میلاد تا هزاره اول پس از میلاد ادامه یافت و بعدها دیگر عشایر ایرانی از جمله کیمریان، اسکیثها، ساروماتیها و سرمتیان در آن شرکت داشتند. سوابق باستانشناسی و تاریخی در مورد این مهاجرتها اندک است.
فرهنگ و جامعه
[ویرایش]مکان
[ویرایش]در استپ پونتیک
[ویرایش]از قرن نهم تا اواخر قرن هشتم یا اوایل قرن هفتم پیش از میلاد، آگاثیرسیها بخشهای شرقی استپ پونتیک در سواحل شمالی دریای آزوف را اشغال کردند.
همسایگان آگاثیرسیها در شرق، در استپ قفقاز شمالی و نواحی استپی در شمال دریای خزر، کیمریان بودند که خود نیز به گروه عشایر ایرانی منشأ آسیای مرکزی متعلق به مجموعه چرنوگروفکا-نوووچرکاسک تعلق داشتند؛ بنابراین ارتباط نزدیکی با آگاثیرسیها داشتند
در بالکان
[ویرایش]در هنگامی که مورخ یونانی هرودوت آنها را توصیف کرد، در قرن پنجم قبل از میلاد، آگاثیرسیها در منطقه ای زندگی میکردند که بعدها به نام داکیا شناخته شد و در حال حاضر به نام ترانسیلوانیا شناخته میشود، و همچنین در ناحیه کوههای کارپات و در شرق و شمال رودخانه دانوب که سرچشمه ماریس قرار داشت، یعنی در نواحی مربوط به مولداوی و اولتنیا کنونی و احتمالاً یکی از مردمانی بودهاند که همراه با اسکیثها به دشتهای والاشی و مولداوی دسترسی آزاد داشتهاند.
همسایگان شرقی آگاثیرسیها، اسکیثهای پونتیک بودند، در حالی که همسایگان شمالی آنها نوریها بودند که از قوم بالتیک بودند.
منابع
[ویرایش]- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Agathyrsi». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۲ دسامبر ۲۰۲۴.