آوازهایی که مادرم به من آموخت

«آوازهایی که مادرم به من آموخت» (چکی: Když mne stará matka zpívat učívala؛ آلمانی: Als die alte Mutter sang) ترانه‌ای برای پیانو و آواز اثر آنتونین دوورژاک است که سال ۱۸۸۰ آفریده شد. این چهارمین ترانه از سیکل آوازیِ آواهای کولی (به چکی: Cigánské melodie) است؛ B. 104, Op. 55 که از هفت قطعه به زبان‌های آلمانی و چکی تشکیل شده و همگی روی اشعاری از آدولف هِیدوک ساخته شده‌اند. از میان آنان آوازهایی که مادرم به من آموخت شهرت و محبوبیت بسیار یافت.

این ترانه تا کنون بارها از سوی هنرمندان گوناگون اجرا شده که از مشهورترین‌هایشان می‌توان نلی ملبا، جانت مک‌دانلد، جوان ساترلند، پل روبسن، آنجلا گورگیو، ماگدالنا کوژنا، رنه فلمینگ و آنا نتربکو را نام برد.

فریتس کرایسلر نسخهٔ بی‌کلام اثر را برای ویولن و پیانو بازنویسی و در سال ۱۹۱۴ منتشر کرد؛ خود نیز مرتباً آن را اجرا می‌کرد. علاوه بر او گلن میلر، یو-یو ما و جاشوا بل از اجراکنندگان مشهور این نسخه‌اند.

متن ترانه

متن چکی	ترجمهٔ انگلیسی (ناتالیا مک‌فارِن)	ترجمهٔ آلمانی (آدولف هیدوک)	ترجمهٔ فارسی
Když mne stará matka zpívat, zpívat učívala, podivno, že často, často slzívala. A teď také pláčem snědé líce mučím, když cigánské děti hrát a zpívat, hrát a zpívat učím!	(این ترجمه‌ای ادبی نیست؛ ترجمه‌ای مناسب آواز است) Songs my mother taught me, In the days long vanished; Seldom from her eyelids were the teardrops banished. Now I teach my children, each melodious measure. Oft the tears are flowing, oft they flow from my memory's treasure.	(این ترجمه‌ای ادبی نیست؛ ترجمه‌ای مناسب آواز است) Als die alte Mutter mich noch lehrte singen, Tränen in den Wimpern gar so oft ihr hingen. Jetzt, wo ich die Kleinen selber üb’ im Sange, rieselt’s in den Bart oft, rieselt’s von der braunen Wange.	آوازهایی که مادرم به من آموخت، دیربازی‌ست که ناپدیدند؛ اشک‌های او اما هرگز از پلک‌هاش نکوچیدند. اینک به کودکانم من، نغمه‌های موزون را از دل آن اشک‌ها می‌آموزم، از گنج یادهای سرازیر.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Songs My Mother Taught Me (Dvořák)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۷ نوامبر ۲۰۱۶.