آلودگی ذرات معلق
آلودگی ذرات معلق (انگلیسی: Particulate pollution) نوعی آلودگی زیست‌محیطی است که با وجود ذرات معلق در یک محیط ایجاد می‌شود. این نوع آلودگی در سه گروه دسته‌بندی می‌شود: ذرات معلق در جو زمین، زباله‌های دریایی[۱] و زباله‌های فضایی.[۲] برخی از ذرات به‌طور مستقیم از یک منبع خاص آزاد می‌شوند، در حالی که برخی دیگر در کنش و واکنش‌های شیمیایی در لایه اتمسفر ناشی از منابع طبیعی یا فرآاین ذرات، ریز و جامد هستند که به دلیل فعالیت‌های انسانی مانند معدن، انفجار، حفاری، ساخت و ساز، آتش سوزی و یا پدیده‌های طبیعی مانند آتشفشان‌ها، طوفان‌های گرد و غبار یا امواج دریا به هوای طبیعی اضافه می‌شوند. نگرانی اصلی در ذرات معلق در هوا، آلاینده‌های گرد و غبار موجود در صنایع معدن، حفاری و راه سازی است.یندهای انسانی تولید می‌شوند.
در واقع، هر ذره گرد و غبار و ذرات معلق در هوا با قطر بین یک تا 100 میکرومتر (0٫001 و 0٫1 میلی متر) می‌تواند دید را کاهش داده و باعث تحریک چشم، گوش، بینی، گلو و پوست شود.
تنفس ذرات آلوده می‌تواند برای سلامتی شما مضر باشد. ذرات درشت و بزرگتر به نام PM10 می‌توانند چشم، بینی و گلو را تحریک کنند. گرد و غبار جاده‌ها، مزارع، بسترهای خشک رودخانه‌ها، کارگاه‌های ساختمانی و معادن از انواع PM10 هستند. ذرات ریز و کوچکتر به نام PM2.5 خطرناک‌تر هستند زیرا می‌توانند به قسمت‌های عمیق‌تر ریه‌ها یا حتی خون وارد شوند. آلودگی ذرات می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما برخی افراد را بیشتر از دیگران آزار می‌دهد.
1- ذرات درشت قابل استنشاق (PM 10) مانند ذرات معلقی که در مجاورت جاده‌ها یا صنایع مولد غبار یافت می‌شوند و قطرشان بزرگتر از 2.5 میکرون و کوچکتر از 10 میکرون است.
2- ذرات ریز (PM 2.5) مانند ذرات معلقی که در دود و مه‌دود یافت می‌وند و قطرشان 2.5 میکرون یا کمتر است. این ذرات یا به طور مستقیم از منابعی مانند آتش‌سوزی‌های جنگلی وارد هوا می‌شوند یا در نتیجه واکنش گازهای خروجی از نیروگاه‌ها، صنایع و خودروها در هوا شکل می‌گیرند.
میانگین توزیع جهانی غلظت ذرات معلق
[ویرایش]ذرات معلق در اتمسفر، همچنین به عنوان ذرات پی‌ام ۲/۵ (ذراتی با قطر ۲/۵ میکرون یا کمتر) نیز شناخته می‌شوند، اینگونه ذرات جامد معلق در مایع یا یک گاز، معمولاً در جو زمین وجود دارند. ذرات موجود در اتمسفر را بسته به نوع انتشار آنها می‌توان به دو نوع تقسیم کرد: ذرات اولیه مانند گرد و غبار معدنی که در جو منتشر می‌شوند.[۳] ذرات ثانویه مانند نیترات آمونیوم در جو که از طریق گاز تبدیل به ذرات می‌شوند.[۴]
منشأ ذرات معلق
[ویرایش]برخی از ذرات به‌طور طبیعی از آتشفشان‌ها، طوفان‌های گرد و غبار، آتش‌سوزی جنگل‌ها و علف‌زارها یا پوشش گیاهی زنده در دریا نشأت می‌گیرند. فعالیت‌های انسانی، مانند سوزاندن سوخت‌های فسیلی در وسایل نقلیه،[۵] سوزاندن چوب،[۶][۷][۸] سوزاندن کاه (به جای مانده از گندم، جو، برنج…)، در اثر کار نیروگاه‌ها، گرد و غبار جاده‌ها، برج‌های خنک‌کننده رطوبتی در سیستم‌های خنک‌کننده و فرآیندهای مختلف صنعتی نیز مقادیر قابل توجهی ذرات را تولید می‌کنند. احتراق زغال‌سنگ در کشورهای در حال توسعه نیز روش ابتدایی برای گرم کردن خانه‌ها و تأمین انرژی است. از طرفی ترکیبات نمک موجود بر روی اقیانوس‌ها به‌طور عمده رایج‌ترین شکل ذرات در جو را تشکیل می‌دهند. آئروسل‌های انسانی شامل قطرات مایع کوچک و ذرات جامد جوی که ناشی از منابع طبیعی و انسانی می‌باشند در حال حاضر حدود ۱۰ درصد از کل ذرات معلق در جو را تشکیل می‌دهند.[۹]
احتراق خانگی و دود
[ویرایش]آلودگی ناشی از احتراق خانگی، عمدتاً بوسیله سوختن چوب، گاز و زغال در فعالیت‌های گرمایشی، پخت و پز، کشاورزی و آتش‌سوزی‌های جنگلی ایجاد می‌گردد.[۱۰] آلاینده‌های اصلی خانگی حاوی ۱۷ درصد دی‌اکسید کربن، ۱۳ درصد مونوکسید کربن، ۶ درصد مونوکسید نیتروژن، هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای و ذرات ریز و فوق‌ریز را تشکیل می‌دهند.[۱۱]
زباله‌های دریایی
[ویرایش]زباله‌ها و آئروسل‌های دریایی به ذرات معلق و رسوبات موجود در آبهای سطح زمین گفته می‌شود. ذرات جامد معلق در آب نوعی آلوده‌کننده آب محسوب می‌شوند و اندازه‌گیری کیفیت آنها نیز به عنوان یک آلاینده معمولی بر اساس قانون مربوط به استاندارد «آب تمیز» ایالات متحده تعریف شده‌است.[۱۲]
منابع
[ویرایش]- ↑ Fuzzi, S.; Baltensperger, U.; Carslaw, K.; Decesari, S.; Denier van der Gon, H.; Facchini, M. C.; Fowler, D.; Koren, I.; Langford, B. (2015-07-24). "Particulate matter, air quality and climate: lessons learned and future needs". Atmospheric Chemistry and Physics (به انگلیسی). 15 (14): 8217–8299. doi:10.5194/acp-15-8217-2015. ISSN 1680-7316.
- ↑ Chaddha, Shane (2010-04-08). "Space Debris Mitigation" (به انگلیسی). Rochester, NY.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ Gieré, Reto; Querol, Xavier (2010-08-01). "Solid Particulate Matter in the Atmosphere". Elements. 6 (4): 215–222. doi:10.2113/gselements.6.4.215. ISSN 1811-5209.
- ↑ «Solid Particulate Matter in the Atmosphere».
- ↑ Omidvarborna, Hamid; Kumar, Ashok; Kim, Dong-Shik (2015-08-01). "Recent studies on soot modeling for diesel combustion". Renewable and Sustainable Energy Reviews (به انگلیسی). 48: 635–647. doi:10.1016/j.rser.2015.04.019. ISSN 1364-0321.
- ↑ EPA, NSW. "reducing-wood-smoke-emissions". NSW Environment Protection Authority (به انگلیسی). Retrieved 2022-05-29.
- ↑ «Wood heaters and woodsmoke - DAWE». www.awe.gov.au. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۵-۲۹.
- ↑ «Air pollution and health». www.healthywa.wa.gov.au. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۵-۲۹.
- ↑ "Aerosols: Tiny Particles, Big Impact". earthobservatory.nasa.gov (به انگلیسی). 2010-11-02. Retrieved 2022-05-29.
- ↑ «Combustion Pollutants & Indoor Air Quality | California Air Resources Board». ww2.arb.ca.gov. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۵-۲۹.
- ↑ Ludwig, J.; Marufu, L. T.; Huber, B.; Andreae, M. O.; Helas, G. (2003-01-01). "Domestic Combustion of Biomass Fuels in Developing Countries: A Major Source of Atmospheric Pollutants". Journal of Atmospheric Chemistry (به انگلیسی). 44 (1): 23–37. doi:10.1023/A:1022159910667. ISSN 1573-0662.
- ↑ "Clean Water Act". Wikipedia (به انگلیسی). 2022-05-26.
پیوند به بیرون
[ویرایش]- Top Ten Dust Control Techniques List, Alaska.gov
پرونده‌های رسانه‌ای مربوط به Particulate pollution در ویکی‌انبار
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Particulate pollution». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۹ مه ۲۰۲۲.
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |