آقاخان بختیار
آقاخان بختیار | |
|---|---|
| وزیر کار ایران | |
| دوره مسئولیت ۱۳۳۹ – ۱۳۴۰ | |
| نخست‌وزیر | جعفر شریف‌امامی |
| پیش از | محسن نصر |
| دوره مسئولیت ۱۳۳۶ – ۱۳۳۹ | |
| نخست‌وزیر | منوچهر اقبال |
| پیش از | محسن نصر |
| مدیرعامل بانک کشاورزی | |
| دوره مسئولیت ۱۳۳۰ – ۱۳۳۲ | |
| مدیرعامل بانک مسکن | |
| دوره مسئولیت ۱۳۳۲ – ۱۳۳۶ | |
| پس از | صادق وثیقی |
| پیش از | عبدالحسین اعتبار |
| مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران | |
| آغاز به کار ۱۳۴۰ | |
| نماینده دوره پانزدهم مجلس شورای ملی | |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۱۲۹۰ منطقه بختیاری |
| درگذشته | ۱۳۶۰ |
| ملیت |  ایران |
| محل تحصیل | دانشگاه کمبریج (کارشناسی ارشد مهندسی نفت) |
| پیشه | سیاست‌مدار |
| تخصص | مدیر اجرایی |
آقاخان بختیار (زاده ۱۲۹۰ - درگذشته ۱۳۶۰) اقتصاددان، سیاست‌مدار، بانکدار و مدیر اجرایی ایرانی بود[۱] که در طول فعالیت حرفه‌ای خود در جایگاه‌هایی چون ریاست هیئت مدیره و مدیرعاملی شرکت ملی نفت ایران، مدیرعاملی بانک کشاورزی، مدیرعاملی بانک مسکن[۲] همچنین ریاست هیئت مدیره و مدیرعاملی بانک رهنی ایران فعالیت نمود. بختیار دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مهندسی نفت از دانشگاه کمبریج بود.[۳] وی در کابینهٔ منوچهر اقبال، وزارت کار را برعهده داشت و در دورهٔ پانزدهم مجلس شورای ملی، به عنوان نمایندهٔ شهرکرد در مجلس حضور داشت.[۴]
زندگینامه
[ویرایش]آقاخان بختیار در سال ۱۲۹۰ در منطقه بختیاری زاده شد. وی فرزند غلامحسین خان سردار محتشم بود[۵] که در اواخر سلطنت قاجاریه، دو دوره وزارت جنگ ایران را برعهده داشت.[۶] آقاخان تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در ایران انجام داد، سپس در سال ۱۳۰۹ برای ادامه تحصیل به انگلستان مهاجرت کرد و مدت ۷ سال در دانشگاه کمبریج تحصیل نمود. بختیار دانش‌آموخته کارشناسی اقتصاد و کارشناسی ارشد مهندسی نفت است.[۷] وی در ۱۳۱۵ از اروپا به تهران مراجعت نمود.[۸] ابتدا در شرکت نفت ایران و انگلیس استخدام شد، سپس به بانک ملی ایران رفت و سرانجام در بانک رهنی ایران، رئیس بازرسی گردید.
یک گزارش محرمانهٔ آمریکایی، آقاخان بختیار را چنین توصیف می‌کند:
«آقاخان، قد بلند، باریک، خوشرو و با موهای کمرنگ و چشمان آبی است. وی به عنوان فردی جنتلمن در سطح بالا با قابلیت قابل‌توجه توصیف شده است. او آرام صحبت می‌کند و رفتار انگلیسی دارد. آقاخان بیماری چشم دارد و چندین بار برای معالجه به سوئیس رفته‌است. وی ورزشکار است و به خوبی تنیس بازی می‌کند. معمولاً همبازی تنیس وی شاه، عموی ملکه، خانم باقر پیرنیا و همسر معاون وزیر دارایی هستند.»[۸]
فعالیت سیاسی
[ویرایش]در دوره پانزدهم مجلس شورای ملی به عنوان نماینده شهرکرد انتخاب شد. در ۱۳۳۰ در مدت دولت محمد مصدق، به ریاست بانک کشاورزی منصوب شد و از ۱۳۳۲ تا ۱۳۳۶ نیز مدیرعامل بانک مسکن بود. در کابینهٔ منوچهر اقبال، در ۱۳۳۶ به وزارت کار معرفی گردید،[۹] که در این دوره به صورت همزمان، ریاست هیئت مدیره و مدیرعاملی بانک رهنی ایران را نیز بر عهده داشت. بختیار در ۱۳۴۰ به شرکت ملی نفت ایران بازگشت و در اواخر همین سال، به‌عنوان رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران منصوب شد.[۱۰]
فعالیت ورزشی
[ویرایش]آقاخان بختیار به سیرهٔ خانوادگی، در جوانی به سوارکاری و تیراندازی علاقهٔ وافری نشان می‌داد و یکی از سوارکاران شناخته شده زمان خود بشمار می‌آمد. با وجودی که سال‌ها در اروپا زندگی کرده بود، مع‌الوصف همان تربیت ایلی‌اش را حفظ کرده بود. بختیار بنیان‌گذار ورزش پینگ پنگ بود و از ۱۳۲۶ تا ۱۳۲۷ به عنوان نخستین رئیس فدراسیون پینگ پنگ ایران فعالیت می‌کرد.[۱۱] وی یکی از بنیان‌گذاران ورزش تنیس در ایران نیز محسوب می‌شود.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «آقا خان بختیار». مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۲۲.
- ↑ «مدیران عامل بانک مسکن از آغاز تاکنون». وب‌گاه رسمی بانک مسکن. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ اکتبر ۲۰۱۴.
- ↑ «گزارش نامه سبک احمد طباطبائی به سپهبد بختیار دربارهٔ اموال ایشان». پایگاه اطلاع‌رسانی انقلاب اسلامی.[پیوند مرده]
- ↑ «آقاخان بختیار- مرکز پژوهش‌های مجلس». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ اكتبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳۰ اكتبر ۲۰۱۴. تاریخ وارد شده در
|بازبینی=،|archive-date=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «نسبت برخی از خوانین بختیاری». دانشنامه ایرانیکا.
- ↑ ذاکرحسین، عبدالرحیم. ادبیات سیاسی ایران در عصر مشروطیت، نشر علم، چاپ اول، ۱۳۷۷
- ↑ «بختیار آقاخان و جبهه ملی». روزنامه کیهان. ۱۳۸۸-۰۶-۱۰.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «آقاخان بختیار و جبهه ملی». روزنامه کیهان. ۱۰ شهریور ۱۳۸۸.
- ↑ «دولتی از نسل جدید». روزنامه دنیای اقتصاد.
- ↑ «تنیس بازی با شاه - زندگینامه جمعی از رجال پهلوی». روزنامه کیهان. ۱۱ شهریور ۱۳۸۸.
- ↑ «تاریخچه پینگ پنگ در ایران». وب‌گاه رسمی فدراسیون تنیس روی میز ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ اکتبر ۲۰۱۴.
- «آقاخان بختیار». دانشنامه آریانیکا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۵.
کابینه منوچهر اقبال | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
- افراد شرکت ملی نفت ایران
- اقتصاددانان اهل ایران
- بانکداران اهل ایران
- خاندان بختیار
- دانشآموختگان دانشگاه کمبریج
- درگذشتگان ۱۳۶۰
- رئیسان شرکت ملی نفت ایران
- زادگان ۱۲۸۰
- سیاستمداران اهل شهرکرد
- شرکت ملی نفت ایران
- مردم بختیاری
- نمایندگان دوره پانزدهم مجلس شورای ملی
- وزیران کار پهلوی
- وزیران دولت ایران
- نمایندگان شهرکرد در مجلس شورای ملی
- وزیران دولت منوچهر اقبال