آسپاس

مختصات: ۳۰°۳۸′۳۵″ شمالی ۵۲°۲۳′۵۱″ شرقی / ۳۰٫۶۴۳۰۶°شمالی ۵۲٫۳۹۷۵۰°شرقی / 30.64306; 52.39750[۱]
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
آسپاس (اقلید)
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانفارس
شهرستاناقلید
بخشسده
دهستانآسپاس
سال بنیاد۱۵۰۰ پیش از میلاد
مردم
جمعیت۲۰۱۶ نفر (سرشماری ۹۵)
جغرافیای طبیعی
مساحت۹۰۰ کیلومتر مربع (۳۰ کیلومتر در ۳۰ کیلومتر)
ارتفاع از سطح دریا۲۵۰۰
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه۲۰
بارش سالانه۴۵۰
روزهای یخبندان سالانه۳۰
اطلاعات روستایی
کد آماری۰۷۳۲۹۰
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۷۱۴۴۵۹

آسپاس یک منطقه تاریخی و باستانی می‌باشد در فاصله ۵۰ کیلومتری از آرامگاه کوروش کبیر و ۷۰ کیلومتری نقش رستم و تخت جمشید در مورد دلیل نامگذاری این منطقه به نام آسپاس چند وجه تسمیه وجود دارد ۱- از لحاظ واژه شناسی و زبانشناسی : واژه اسپاس

این واژه از ریشه« لشکر و ارتش »( سپاه) است،
زیرا درگذشته و هنگام وقوع جنگ، محل تجمع ارتش استان‌های مختلف ایران بوده است.
[بیشتر منابع تاریخی و دانش اتیمولوژی این واژه را از ریشه سپاه میدانند :از پهلوی ساسانی Spāhān⁠ 

_از پارسی باستان spādāna_ از ریشه 𐎿𐎱𐎠𐎭 spāda بمعنای لشکر و ارتش_ در اوستایی 𐬯𐬞𐬁𐬛𐬀 ‎ (spāda)؛ _در سکایی اوستی ӕфса‌д (æfsád) ؛

در پهلوی اشکانی ( 𐭎𐭐𐭀𐭃 ) spāδ⁠ ؛ _در پارسی_مانوی 𐫘𐫛𐫀𐫍 ‎ (spʾh)_در پهلوی کتیبه‌ای : 𐭮𐭯𐭠𐭧 ‎ (spʾḥ)_در پازند لری  𐬯𐬞𐬁𐬵 ‎[ (spāh

۲_از لحاظ تاریخی:«آسپاسیا »نام دختر اردشیر دوم و همسر داریوش سوم هخامنشی است

۳_از لحاظ طبیعی : به دلیل اینکه یک بیشه بسیار بزرگ هفت هزار هکتاری برای پرورش اسب‌های سپاهیان هخامنشی و ساسانی داشته و همچنان نیز این بیشه موجود است و محل پرورش بهترین نژادهای اسب دنیاست ، به «اسپ آس» نامیده شده ۴_ از لحاظ اقتصادی تاریخی منطقه ؛ به دلیل دارا بودن آسیاب‌های بادی و آبی فراوان ( بدلیل موقعیت خاص کوهستانی و سرچشمه‌های فراوان ) محل تامین آرد گندم منطقه شمال فارس بوده و به دلیل این که آس و باد ( آسیاب باد ) به مرور زمان در گویش محلی به آس و پاد تبدیل شده است

آسپاس در حال حاضر یک شهر کوچک در شمال استان فارس است( سرحدات شمالی فارس در حوزه شهرستان اقلید) که در فاصله ۱۲۰ کیلومتری از کلانشهر شیراز و ۵۰ کیلومتری از شهر اقلید و ۹۰ کیلومتری آباده و ۱۰۰ کیلومتری یاسوج قرار دارد

جمعیت آسپاس به دلیل مهاجرت بیش از هشتاد درصد مردم این شهر کوچک به شیراز و تهران و سایر شهرهای بزرگ ، علیرغم دارا بودن «جمعیت اصلی» بیش از بیست هزار نفری ، جمعیت ساکن آن در حدود چهار هزار نفر می‌باشد

از موقعیت خاص جغرافیایی کوهستانی ، اسپاس در سرچشمه رود اصلی کُر ( کوروش) واقع است که این رود باستانی، شمال تا جنوب استان پهناور فارس را طی کرده و پس از عبور از چندین سد بزرگ و کوچک ( سد ملاصدرا تنگ براق و سد درودزن به پل خان و بندامیر به دریاچه بختگان طشک می‌ریزد بیشه اسپاس ، زیباترین و بکرترین بیشه استان فارس است با دارا بودن زمین‌های بسیار مرغوب قطب کشاورزی استان است

نامگذاری[ویرایش]

آسپاس نام دختر اردشیر دوم و همسر داریوش سوم هخامنشی بوده است و این دشت به نام او نامگذاری شده است.

جمعیت[ویرایش]

این روستا در دهستان آسپاس قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲٬۰۶۹ نفر (۴۸۱خانوار) بوده‌است.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «: کمیته تخصصی نام نگاری و یکسان سازی نام های جغرافیایی ایران :». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۴.