کبریت توکلی

شرکت کبریت توکلی

نوع	شرکت سهامی خاص
بنا نهاده	سال ۱۲۹۷ شمسی (۱۰۷ سال) تبریز
دفتر مرکزی	تبریز، ایران
مدیر عامل اجرایی	حسینعلی کبریت‌ساز توکلی
محصولات	کبریت
وبگاه	وبگاه کبریت توکلی

کبریت توکلی اولین کبریت ایرانی ثبت شده‌است. کبریت توکلی نخستین بار در سال ۱۲۹۷ توسط تقی توکلی در تبریز راه‌اندازی شد.

تاریخچه کارخانه و خانواده توکلی

شروع داستان توکلی به دوران قاجار و زمان عقد قرارداد ترکمنچای برمی گردد. اجداد خانواده توکلی در شهر ایروان ساکن بودند و جد بزرگ آن‌ها، حاج محمدصفی ایروانی، خان ایروان بود. پس از عقد قرارداد ترکمنچای و تصرف منطقه شمال غربی ایران توسط روس‌ها، محمدصفی ایروانی که نمی‌خواست زیر سلطه روس‌ها برود، به تبریز مهاجرت کرد. یکی از اعضای خانواده توکلی، تقی توکلی بود. او ابتدا مانند پدرانش تاجر قند و شکر بود و بین تبریز و قفقاز( آذربایجان، ارمنستان و گرجستان امروزی) تجارت می‌کرد. او مدتی به تجارت کبریت مشغول شد و پس از آشنایی با کبریت سازی در قفقاز، تصمیم جدی برای احداث کارخانه کبریت سازی در ایران گرفت.

تقی کبریت ساز توکلی برای خرید ماشین آلات به چند کشور از جمله آلمان سفر کرد و در نهایت ماشین آلات به روزی را از این کشور وارد و در سال ۱۳۲۵ کارخانه جدید کبریت سازی توکلی را راه اندازی کرد.

با مرگ تقی توکلی در سال ۱۳۳۷ پسرش محمدتقی که تحصیلکرده آمریکا بود سکان هدایت کارخانه کبریت سازی را در دست گرفت و آن را توسعه داد.

محمدتقی توکلی در سال ۱۳۴۲ به این فکر افتاد که با دورریز چوب‌های کارخانه کبریت سازی، کاری انجام دهد و همین موضوع به راه اندازی نخستین کارخانه نئوپان سازی و کابینت سازی منجر شد.

در سال ۱۳۴۷ محمدتقی توکلی به فکر راه‌اندازی کارخانه ماشین‌سازی در تبریز افتاد و این مهم را به مسئولان سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران پیشنهاد داد و در نهایت با تلاش او این کارخانه با همکاری چکسلواکی راه‌اندازی شد.

محمدتقی توکلی در گفت و گویی اعلام کرد کارخانه کبریت سازی توکلی با تولید سالانه ۱۰میلیارد جعبه کبریت، بزرگترین تولیدکننده کبریت در جهان است.

مصادره کارخانه

در جریان ملی سازی به موجب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران کارخانجاتی که تقی توکلی در آن دست داشتند، مصادره شد و او از کشور مهاجرت کرد. در دوران سازندگی و در سال ۱۳۷۱ کارخانه کبریت توکلی رو به ورشکستگی رفت و با تجهیزات فرسوده شده و ۴۱۰ میلیون تومان ضرر انباشته به تقی توکلی و برادرانش بازگردانده شد اما تعطیل نشد و به فعالیتش ادامه داد.

درگذشت محمدتقی توکلی

محمدتقی توکلی که پس از پدرش مدیریت این کارخانه را بر عهده داشت متولد ۱۳۱۰ بود و در ۱۸ دی ۱۳۹۷ به علت کهولت سن در ۸۷ سالگی در تبریز درگذشت.

در ادبیات عامه

قدمت کبریت توکلی و درج عبارت بی‌خطر بر روی آن باعث شده تا گاهی افراد و اشیاء بی‌خطر و کم‌اثر نیز به کبریت توکلی تشبیه شوند.

مدیران شرکت

این شرکت به صورت خانوادگی اداره شده و مدیر فعلی کبریت‌سازی بیست و نه بهمن (کبریت توکلی) آقای حسینعلی توکلی است.

پیوند به‌بیرون

سایت رسمی کبریت توکلی