درگاه:ارمنستان/فرهنگ
آرام خاچاتوریان (به ارمنی: Արամ Խաչատրյան، به روسی: Арам Ильич Хачатурян، تلفظ روسی: آرام ایلیچ هاچاتوریان) (زادهٔ ۶ ژوئن ۱۹۰۳ در تفلیس، امپراتوری روسیه - درگذشتهٔ ۱ مه ۱۹۷۸ در مسکو) یک آهنگساز ارمنی اهل شوروی بود که آثارش بیشتر زیر تأثیر موسیقی سنتی ارمنی قرار داشتند.
وی مدتها مسئولیت اتحادیه آهنگسازان شوروی را به عهده داشت.
از ویژگیهای موسیقی خاچاتوریان سازبندی نغمهای و متنوع و ضرباهنگهای ویژهاست. برخی وی را سرزنش کردهاند که به عنوان «هنرمند دولتی» در سبک خود از ایدئولوژی شوروی و سبک واقعگرایی شوروی پیروی کردهاست. ولی نیوشیدن کنسرتوهای ویولن و ویلونسل خاچاتوریان نشان میدهد که سبک او در نقطهٔ مقابل واقعپردازی شوروی قرار دارد.
رقص ارمنی میراثی است قدیمی، غنی و متنوع که از هزاره پنجم تا سوم قبل از میلاد به جا مانده است. در مناطق بالاتر از ارمنستان، سرزمینی به نام آرارات (دشتهای آرارات) وجود دارد که در آن منطقه باستانی، نقاشیهایی بر روی سنگنبشتهها به جا مانده است که به آن نقاشیهای رقص میگویند. برخی از این نقاشیهای رقص همراه با انواع خاصی از آلات موسیقی بوده است.
رقص سنتی یا رقص محلی در میان جماعت ارمنیان پراکنده (دیاسپورای ارمنی) بسیار محبوب میباشد. دیاسپورای ارمنی در کشورهای خود برای ارائه کردن فرهنگ و رقص سنتی ارمنی اقدام به تشکیل گروهای رقص محلی و بینالمللی کردند.
در رقص ارمنی احساس شور، ظرافت و فصاحت خاصی وجود دارد. همه رقصندهها با پوشیدن لباس سنتی تجسمی از تاریخ و فرهنگ و داستانهای اجداد گذشته خود را به ارمغان میآورند و این گونه سعی در نگه داشتن فرهنگ آباء و اجدادی خود دارند.
چلیپاسنگ یا خاچکار (به ارمنی: "Խաչքար") نام سنگهایی است که بر روی آنها نقش صلیب کنده شده و هزاران عدد از آنها در سراسر ارمنستان پراکنده است. خاچ به ارمنی یعنی صلیب یا چلیپا (واژه خاج که ما در ورق بازی بکار میبریم وامواژهای ارمنی است در فارسی) و کار یعنی سنگ، پس خاچکار را میتوان در فارسی به چلیپاسنگ ترجمه نمود.
پیشینه چلیپاسنگهای ارمنی بقولی به روزگار پیش از مسیحی شدن ارمنیان برمیگردد. بنظر کاوه فرخ میان چلیپا سنگهای ارمنستان و صلیب میترایی یا صلیب ایرانی ارتباط وجود دارد. در آن زمان نقش اژدها و دیگر موجودات افسانهای را بر روی چوب میکندند. نخستین چلیپاسنگهای مسیحی بر روی چوب و سنگ هر دو کنده کاری میگشت و از سده نهم میلادی به این سو در سراسر سرزمین ارمنستان چلیپاسنگهایی برپا گشت. آنها بیشتر بهعنوان یادمان برای رویدادهای کهن و مهم مسیحی ساخته میشدند. بر روی برخی از آنها شرح آن رویدادها نگاشته شده است. مردم ارمنستان به دور برخی از چلیپاسنگها زیارتگاههایی برپا کردهاند و برخی هم معجزاتی را به آنها نسبت میدهند.
درگاه:ارمنستان/فرهنگ/۴ آلکساندر تامانیان (ارمنی: Ալեքսանդր Թամանյան؛ ۴ مارس ۱۸۷۸ – ۲۰ فوریه ۲۰، ۱۹۳۶) معمار نئوکلاسیک اهل ارمنستان بود که بخاطر آثارش در شهر ایروان شناخته میشود.
وی در پانتئون کومیتاس به خاک سپرده شده است.