قدیمیسم

قدیمیسم (به روسی: Кадимизм) یا قدیم‌گرایی جنبشی محافظه‌کار در میان تاتارها و مسلمانان روسیه در سده‌های نوزدهم و بیستم بود. طرفداران قدیمیسم از پایه‌های مردسالارانه زندگی دفاع می‌کردند، مبارزه فعالی را علیه اصلاح‌طلبی‌های مذهبی جدیدیست‌ها انجام می‌دادند و در زمینه آموزش به نظام مکتبی پایبند بودند.

این نهضت بر اساس آموزه‌های مکاتب مذهبی قدیم ابوحنیفه، ماتریدی، غزالی و با هدف حفظ ارزش‌ها و نهادهای اخلاقی اسلامی شکل گرفت. قدیمیست‌ها تفسیر مدرن قرآن و سنت را رد می‌کردند، مانع اجرای اصلاحات مدارس می‌شدند، برابری زنان را به رسمیت نمی‌شناختند. آن‌ها در واقع تنها راه توسعه جامعه ترکی-اسلامی را در پایبندی بی‌قید و شرط به موازین شرعی می‌دانستند.

منابع

Татарский энциклопедический словарь. — Казань, ۱۹۹۹.
Кадимизм // Ислам на Урале: энциклопедический словарь / Сост. и отв. редактор Д. З. Хайретдинов. — М. -Н. Новгород: Медина, ۲۰۰۹. — ۴۰۴ с. — (Ислам в Российской Федерации; Вып. 5). ISBN 978-5-9756-0054-7
Якупов В. М. А была ли дихотомия «джадидизм-кадимизм»? // Вера. — Казань, ۲۰۰۲. — № ۶.
Дюдуаньон С. Кадимизм: элементы социологии мусульманского традиционализма в татарском мире и в Мавераннахре (конец XVIII — начало XX вв.) // Ислам в татарском мире: история и современность. Казань, ۱۹۹۷.