پرش به محتوا

فرمانده کل قوا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از فرماندهٔ کل)

فرمانده کل قوا (به انگلیسی: commander-in-chief یا supreme commander) عنوانی رسمی برای فردی است، که فرماندهی و کنترل نیروهای مسلح هر کشور را برعهده دارد. این مقام در اغلب کشورهای جهان (همچون آمریکا، روسیه و فرانسه) در اختیار رئیس‌جمهور و در برخی کشورها در اختیار رئیس کشور یا رئیس دولت قرار دارد.

ایران

[ویرایش]

پیش از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ در ایران از آن به عنوان بزرگ‌ارتشتاران یاد می‌شده‌است. بزرگ‌ارتشتاران عنوانی رسمی و نظامی بوده‌است که در دوره پهلوی برای مقام فرماندهی سه نیروی مسلح کشور ایران بکار می‌رفت. فرماندهی این ۳ نیرو در آن دوره برعهده محمدرضاشاه پهلوی بود.

در ایران، مطابق قانون اساسی فرماندهی کل نیروهای مسلح، برعهدهٔ رهبر جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.[۱] رهبر عالی در ایران به عنوان فرمانده کل قوا، مسئولیت اعلان جنگ و صلح و فرماندهی نیروهای مسلح در زمان جنگ را برعهده خواهد داشت، همچنین عزل و نصب فرماندهان عالی را نیز برعهده دارد. پس از انقلاب‌۵۷ این امر در اختیار ریاست جمهوری بود اما با قانون اساسی جدید این اختیار به دست رهبری افتاد و هم‌اکنون سید علی خامنه‌ای فرمانده کل نیروهای مسلح ایران است.

یونان باستان

[ویرایش]

لقب «استراتیگوس افتوکراتور»(στρατηγός αὐτοκράτωρ, stratēgós autokrátōr) به معنی «رهبر نظامی خودکامه» یا معادل «فرماندهٔ کل قوا»، عنوانی رسمی بود که در آتن باستان توسط انجمن شهر به اشخاص داده میشد[۲]. این صفت بعد از تشکیل اتحادیه هلنی، رسما به فیلیپ دوم مقدونی و بعد از او به اسکندر بزرگ نیز اعطاء شد.[۳][۴]

ایالات متحده آمریکا

[ویرایش]

بریتانیا

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. «اصول مرتبط با رهبری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران». پایگاه اطلاع‌رسانی رهبر جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۶ ژانویهٔ ۲۰۱۶.
  2. Pritchett, William Kendrick (1974). The Greek state at war. University of California Press. p. 42. ISBN 978-0-520-02565-3.
  3. Diodorus, XVI.89.1–3
  4. Diodorus, XVII.4.9; Arrian, Anabasis of Alexander, I.1.1–3