صمد (شخصیت)
صَمَد (صمد آقا،فرزند ننه آغا،شهرت:آقا بابا،بچه ده بالا) شخصیتی سینمایی است توسط پرویز صیاد اجرا شده‌است. شکل‌گیری این شخصیت از اواخر سریال سرکار استوار که در نقش پسری روستایی همراه بزش حادثه آفرینی می‌کرده، آغاز شد و سپس با تکمیل این کاراکتر، خود سریال نیز تبدیل به سریال صمد و چندین فیلم سینمای (کمدی) شد، فامیل صمد هرگز در فیلمهای صمد در قبل از انقلاب فاش نشد اما در نهایت در فیلم صمد از جنگ برمی گردد فاش شد که فامیل او صمد آبادی است.
اولین فیلم سینمایی صمد در سال ۱۳۵۰ در فیلم صمد و قالیچه حضرت سلیمان بود. سایر فیلمهای این مجموعه از این قراراند.[۱] پس از انقلاب اسلامی ایران در سال ۵۷ پرویز صیاد طبیعتاً دیگر قادر به ساخت فیلمهای صمد در ایران نبود او بعداز انقلاب فیلمهایی درام همچون فرستاده و سرحد ساخت اما او در تبعید هم دست از ساختن فیلمهای کمدی صمد برنداشت و چهار فیلم سینمایی صمد را در آمریکا ساخت. اما به دلیل نبود لوکیشن‌هایی با فضای ایران در آمریکا اکثر فیلمهای او حالت تئاتر گونه داشتند و شخصیت‌ها معمولاً در طول فیلم شخصیت تنها شاید در ۶ لوکیشن متفاوت حضور داشتند و روند فیلم با بذله گویی شخصیت‌ها می‌گذشت و همچنین صیاد با دلیل پررنگ شدن نقش روحانیون در جامعه و مخالفت با نها شخصیتی به نام ملا علی را در فیلم وارد کرد که نمادی از روحانیون حاکم بر جامعه از نگاه مخالفین جمهوری اسلامی بود.
یکی دیگر از فیلمهای صمد صمد گور به گور می‌شود هست برخی به اشتباه تصور می‌کنند این فیلم هرگز اکران نشده اما با پرس و جویی از افراد مسن مشخص شد که این فیلم در روزهای آخر حکومت پهلوی اکران شد و افرادی هستند که این فیلم را کامل دیده باشند اما تمام نسخه‌های فیلم یا گمشده یا به دست انقلابیون نابوده شده‌است.
فیلم‌ها
[ویرایش]- صمد و قالیچه حضرت سلیمان (۱۳۵۰)
- صمد و سامی، لیلا و لیلی (۱۳۵۱)
- صمد و فولادزره دیو (۱۳۵۱)
- صمد به مدرسه می‌رود (۱۳۵۲)
- صمد آرتیست می‌شود (۱۳۵۳)
- صمد خوشبخت می‌شود (۱۳۵۴)
- صمد در راه اژدها (۱۳۵۶)
- صمد در به در می‌شود (۱۳۵۷)
- صمد به شهر می‌رود (۱۳۵۸)
- صمد گور به گور می‌شود (به دلیل انقلاب تمام نسخه‌های این فیلم تازه اکران شده نابود شد)
- صمد به جنگ می‌رود (۱۳۶۵)
- صمد از جنگ بر می‌گردد (۱۳۶۷)
- صمد سواری نمی‌دهد (۱۳۷۴)
- از علی‌آباد تا صمد آقا (۱۳۷۹)
سریال‌ها
[ویرایش]- سرکار استوار (۱۳۴۹–۱۳۴۶)
- اختاپوس (قسمت ۱۵۱: کاف شو) (۱۳۵۳)
- ماجراهای صمد (۱۳۵۴)
- مأمور ما صمد در بالاتر از خطر (۱۳۵۴)
- شبکه نیم حضور افتخاری
سایر شخصیت‌ها
[ویرایش]برخی از مهم‌ترین شخصیت‌هایی که همراه صمد در فیلم‌هایش حضور دارند، عبارت اند از:
- ننه آغا (مادر صمد به بازیگری فرخ‌لقا هوشمند او مادر صمد آقا است و در کنار سختگیری‌هایش به پسرش عشق می‌ورزد بعداز انقلاب زمانی که پرویز صیاد دوباره شروع به ساخت فیلمهای صمد کرد طبیعتاً دیگر نمی‌توانست از فرخ‌لقا هوشمند استفاده کند پس در فیلم صمد از جنگ بر می‌گردد گفته شد که ننه آغا توسط مش باقر صیغه شده و به مشهد رفته‌اند این در واقع بهانه ای بود برای توجیه غیب ننه آغا در فیلم و حتی در فیلم از علی‌آباد تا صمد آقا هم به این موضوع اشاره شد هر چند که در برنامه حضوری افتخاری صمد در شبکه نیم صمد از غذایی که ننه آغا برای او بار گذاشته‌است حرف می‌زند)
- کدخدا نعمت‌الله (به بازیگری رضا شفیع)
- لیلا (دختر کدخدا، معشوقه صمد به بازیگری مینو شفیع که البته در دو فیلم صمد و فولادزره دیو و صمد و سامی لیلا و لیلی شهناز تهرانی در نقش لیلا بازی کرد در فیلم صمد و سامی لیلا و لیلی فاش می‌شود که لیلا بیش از شش کلاس درس نخوانده آخرین حضور شخصیت لیلا در مجموعه فیلمهای صمد فیلم صمد خوشبخت می‌شود بود و بعد از آن دیگر در فیلمهای صمد حضور پیدا نکرد توجیه غیبت او این بود که کدخدا از ترس صمد لیلا را به مکانی دیگر فرستاده و صمد او را گم می‌کند و در فیلمهای بعدی صمد بارها در آن یاد لیلا را می‌کند و به خاطر نیافتن او غمگین می‌شود)
- سرکار استوار (رئیس ژاندارمری روستا به بازیگری عبدالعلی همایون)
- عین‌الله باقرزاده (به بازیگری حسن رضیانی پسر مش باقر او چند سال در شهر زندگی کرده و برای همین هویت روستایی خودش را از یاد برده و مانند شهری‌ها لباس می‌پوشد و به قول خودش در شهر کلی به او پیشنهادها شده اون همچنین خاطرخواه لیلا است اما لیلا به او علاقه ای ندارد)
- مش باقر (به بازیگری حسین امیرفضلی از ثروتمندان روستا و پدر عین‌الله باقرزاده با اینکه او رابطهٔ خوبی با کدخدا دارد ولی کدخدا و او حاضر هستند برای پول به هم نارو بزنند)
- سیامک (به بازیگری محمود بهرامی)
- قوچعلی (به بازیگری علی زاهدی دوست صمد)
- ملا علی (به بازیگری علی فخرالدین شخصیت ملا علی قبل از انقلاب در فیلمهای صمد حضور نداشت چون اصلاً روحانیون افراد قدرتمند یا پر نفوذی در جامعه نبودند اما پس انقلاب که شخصیت‌های در رأس قدرت در ایران شدند پرویز صیاد او را در اولین فیلم صمد در آمریکا یعنی صمد به جنگ می‌رود به لیست شخصیت‌ها اضافه کرد او در طول فیلمهای صمد که در آمریکا ساخته شد سرنوشت‌های متفاوتی داشت در فیلم صمد از جنگ بر می‌گردد توسط صمد نابینا شد و بعداً به خاطر جنایاتش خلع لباس شد ولی در از علی‌آباد تا صمد آقا یک مسئول پاسگاه بود و بینا بود)
- گدا علی (به بازیگری علی پورتاش گداعلی هم مانند ملاعلی تا قبل از انقلاب در فیلم‌ها و سریال‌های صمد وجود نداشت و بعداً اضافه شد او مادرزادی یک پا ندارد و آرزویش داشتن یک ویچلر است او در فیلمهایی همچون صمد از جنگ بر می‌گردد صمد به جنگ می‌رود از علی آباد تا صمد آقا و … نقش گدا علی را بر عهده داشته‌است همچنین در تئاتر صمد و هادی خرسندی اشاره کوتاهی به او می‌شود)
- آمهدی کله‌پز (به بازیگری اکبر معززی او برعکس شخصیت گدا علی و ملاعلی که غیر از دو فیلم صمد به جنگ می‌رود و صمد از جنگ بر می‌گردد که باهم مرتبط و دنباله هم بودند حضور داشتند در فیلمهای دیگر صمد حاضر شدند یا از یکی از آنها یاد شد ولی شخصیت مهدی کله‌پز دیگر حضور پیدا نکرد او یک‌کله‌پزی دارد و قبل از انقلاب با بازیگری مشغول بوده و مدت کوتاهی بو پاسدارها همکاری می‌کرده)
آلبوم موسیقی
[ویرایش]آلبوم موسیقی ای بنام یک صمد و دو لیلا نیز توسط پرویز صیاد و لیلا فروهر اجرا شده‌است. آهنگ سازی و اشعار این آلبوم از پرویز صیاد است.[۲]