زندان مرکزی مشهد

زندان مرکزی مشهد یا زندان وکیل‌آباد زندان مرکزی شهر مشهد است که پیش از این در خیابان ارگ (پاسداران فعلی)، واقع بود و سپس به منطقهٔ وکیل‌آباد، مکان فعلی منتقل شد که ابتدا در خارج از شهر واقع شده بود اما با پیشروی شهر اکنون در داخل شهر قرار گرفته‌است.

مشخصات

بندها

این زندان از چند بند تشکیل شده:

• بند ۱ یا جوانان که مشاوره است و زیر نظر روانشناسان است.
• بندهای ۲ و ۳ برای بزرگسالان و مانند بند ۱ زیر نظر روانشناسان است.
• بندهای ۴ و ۵ که در طبقات مختلف و بندهایی عادی هستند و مانند بندهای مشاوره از قانون منع سیگار و مواد و از این قبیل پیروی نمی‌کنند. بند ۵ خود شامل چهار بند می‌شود به نام‌های ۱۰۱، ۱۰۲، ۱۰۳ و ۱۰۴ که قبلاً با نام ارشاد از آن یاد می‌شود. در بند ۱۰۱ محکومین به اعدام و بازداشت‌شدگان موقت که شامل جرایم سنگین می‌شود، نگهداری می‌شوند. این بند تبعیدگاه زندانیان سیاسی نیز هست. در بند ۱۰۲ متهمین به قتل نگهداری می‌شوند و همچنین بندهای ۱۰۳ برای متهمین نوجوان و بند ۱۰۴ برای جرایم عادی است.
• بند ۶/۱ که یک بند امنیتی به حساب می‌آید و در آن قاتلان حرفه‌ای و سارقان مسلح نگهداری شده و همچنین ده‌ها زندانی سیاسی و عقیدتی در این بند در حبس به سر می‌برند.
• سایر بندهای این زندان، عبارت‌اند از بند نسوان، بند ۱۳ (نیمه‌باز)، بند ۱/۱، بند روحانیت، بند کودک (برای افراد زیر ۱۸ سال) و بند باز (کار)

وضعیت زندانیان

زندان وکیل‌آباد بیش از ظرفیت، زندانی دارد که اکثراً بر روی زمین می‌خوابند. حفاظت زندان که مجری اوامر دستگاه‌های امنیتی است، از زندانیان پرخطر نظیر قاتل‌ها و اشرار برای فشار به دیگر زندانیان، به ویژه زندانیان سیاسی و عقیدتی استفاده می‌کند.

رفتار زشت و تحقیرآمیز زندان‌بانان با زندانیان بر رنج زندان می‌افزاید. کیفیت غذای زندان نیز بسیار بد است و خدمات پزشکی از زندانیان سیاسی دریغ می‌شود. هر زندانی در هر ۳ ماه یک‌بار اجازهٔ ویزیت پزشک دارد و معمولاً پزشک بدون توجه به مشکل فرد صرفاً سه مدل دارو تجویز می‌کند و زندانی در صورت اعتراض با رد بند مواجه می‌شود.

تحریم

وزارت خزانه‌داری آمریکا در روز پنج‌شنبه ۳ مهر ۹۹ دو قاضی و سه زندان از جمله زندان وکیل‌آباد مشهد را به دلیل نقش آن‌ها در شکنجهٔ بی‌رحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز، بازداشت‌های خودسرانهٔ افراد به‌دلیل شرکت در اجتماع‌های مسالمت‌آمیز در لیست سیاه خود قرار داد و تحریم کرد.

زندانیان وکیل‌آباد

• مایکل وایت، (شهروند آمریکا)
• عباس واحدیان شاهرودی
• احمد قابل
• کاویز نوزدهی
• داور نبیل‌زاده
• حیات جهاندیده
• غلام‌عباس زارع حقیقی
• امیر رضایی
• ابراهیم ملکی
• ناهید قدیری
• هاشم خواستار
• ایوار فرهادی
• داریوش عمران‌زاده
• محمدحسین سپهری
• فاطمه سپهری
• رضا مهرگان
• عبدالرسول مرتضوی
• کمال جعفری یزدی
• سعید حنایی

جستارهای وابسته

• زندان‌ها در ایران
• زندان عادل‌آباد
• زندان قرچک
• زندان فشافویه
• زندان اوین