پرش به محتوا

دوکوتاه‌آخر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از داکتیل)
پایه‌های عروضی
دوهجایی‌ها
˘ ˘دوکوتاهه pyrrhus
˘ ¯بلندآخر iamb
¯ ˘بلندآغاز trochee
¯ ¯دوبلنده spondee
سه‌هجایی‌ها
˘ ˘ ˘سه‌کوتاهه tribrach
¯ ˘ ˘دوکوتاه‌آخر dactyl
˘ ¯ ˘دوسوکوتاه amphibrach
˘ ˘ ¯دوکوتاه‌آغاز anapaest
˘ ¯ ¯دوبلندآخر bacchius
¯ ¯ ˘دوبلندآغاز antibacchius
¯ ˘ ¯دوسوبلند cretic
¯ ¯ ¯سه‌بلنده molossus

دوکوتاه‌آخر (به انگلیسی: Dactyl) نوعی پایه (رکن) سه‌هجایی در شعر است. پایهٔ سه‌هجایی دوکوتاه‌آخر وزن شعر رایج در یونان و روم باستان بود. به دوکوتاه‌آخر، پایهٔ سه‌هجایی ضَرب‌آغاز[۱] هم گفته شده‌است.

در این وزن، پایه، مرکب از یک هجای بلند و سپس دو هجای کوتاه متوالی است. (به‌شیوهٔ: —)

امروزه در شعر زبان انگلیسی، به پایه‌ای مرکب از یک هجای مؤکد و دو هجای غیرمؤکد، دوکوتاه‌آخر گفته می‌شود.

پایهٔ سه‌هجایی دوکوتاه‌آخر مانند بندهای انگشت است: یک هجای آن بلند و دو هجای پس از آن کوتاه است.

برای نمونه‌ای از وزن دوکوتاه‌آخر می‌توان به مصراع نخست شعر «اِوَنجِلین» (Evangeline) سرودهٔ هنری وادزورث لانگ‌فلو اشاره کرد که در وزن شش‌پایه‌ای دوکوتاه‌آخر سروده شده‌است:

This is the / forest prim- / eval. The / murmuring / pines and the / hem locks,[۲]

در این مصراع، پنج پایهٔ اول دوکوتاه‌آخرند و پایهٔ آخر بلندآغاز است. قسمت‌های پررنگ (بولد) در سطر، نمایانگر هجاهای بلند و مؤکد، و قسمت‌های غیرپررنگ نشان‌دهندهٔ هجاهای کوتاه و غیرمؤکد هستند. خط اُریب (/) نیز مرز بین پایه‌ها را نشان می‌دهد.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  • Stephen Fry (2006), The Ode Less Travelled: Unlocking the Poet within, Gotham, p. 84, ISBN 978-1-59240-248-9
  1. برابر از: فرهنگ معاصر هزاره، علی‌محمد حق‌شناس و دیگران، تهران: فرهنگ معاصر، چاپ ششم، ۱۳۸۵.
  2. معنی مصراع: این است جنگل کهن، با زمزمهٔ کاج‌ها و صنوبرهای شوکران،