حبیب‌الله فضائلی
حبیب‌الله فضائلی | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۱۲ اردیبهشت ۱۳۰۱ |
| درگذشت | ۱۳ آبان ۱۳۷۶ (۷۵ سال) |
| ملیت | ایرانی |
| پیشه | خوشنویسی |
حبیب‌الله فضائلی (۱۳۰۱ سمیرم - ۱۳۷۶ اصفهان) فرزند محمد ابراهیم، خوشنویس، محقق و مؤلف معاصر بود.
حبیب‌الله فضائلی، زاده ولایت خوش‌آب‌وهوایی بود که کسب‌وکارشان کشاورزی بود و دامداری؛ اما او به دنبال گم‌شده‌ای بود که گذرش را به اصفهان انداخت تا اندوخته‌ای به وسعت معلمی و خوشنویسی و طلبگی کسب کند و مسیر عشق و علاقه‌ای از جنس دین و دانش و منش فروتنی در پیش گیرد. او که از سمیرم به اصفهان کوچیده بود، مشغول تحصیل معارف دین شد و اندک زمانی بعد به کسب علوم جدید روی آورد و همانند و هماوردی در نگارش انواع خطوط اسلامی نداشت. کتاب «تجلی فضایل» در باب حبیب خطه خط که امام خط بود و مرید خط امام، حاوی نکته‌ها و نوشته‌ها و اشاره‌هایی است که نشان از اهتمام استاد مسلم خوشنویسی جهان اسلام، به هنری دارد که عمر و زمانه‌اش را به پای آن ریخت و سالیان‌سال در امتداد اعتلای آن، ساخت و سوخت و گداخت.[۱]
= زندگی
[ویرایش]او در سال ۱۳۰۱ در سمیرم در خانواده‌ای روحانی و خوشنویس متولد شد، پس از چند سال رهسپار اصفهان و مشغول به تحصیل علوم دینی شد و پس از آن به تحصیل علوم جدید پرداخت. در سال ۱۳۴۰ موفق به اخذ مدرک لیسانس از دانشگاه اصفهان در رشته ادبیات فارسی گردید. فضایلی از معدود خوشنویسانی بود که در نگارش انواع خطوط اسلامی بویژه نسخ و ثلث تبحر داشت.
وی در سال ۱۳۴۸ شعبه انجمن خوشنویسان ایران در اصفهان را تأسیس کرد و سرپرستی آن را به عهده گرفت.
از فعالیت‌های مهم او می‌توان به این نمونه‌ها اشاره کرد:
- تدریس و تعلیم هنر خوشنویسی در دبیرستانهای و هنرستان هنرهای زیبای اصفهان
- برگزاری نمایشگاه‌های خط در داخل و خارج کشور
- سرپرستی انجمن خوشنویسان اصفهان
- عضویت در خانه هنرمندان اصفهان
- عضویت در شورای عالی انجمن خوشنویسان ایران
- نوشتن کتیبه‌های مختلف در عتبات و سوریه و برخی مساجد و حسینه‌های اصفهان، شیراز، اهواز و تهران.
حبیب‌الله فضائلی در سال ۱۳۷۶ در اصفهان درگذشت و در قطعه هنرمندان باغ رضوان به خاک سپرده شد.
استاد فضائلی که بعد از انقلاب سرپرست انجمن خوشنویسان اصفهان بود، بیش از شصت دیدار با امام راحل داشت و در یکی از دیدارهای خود در سال 1360 قاب خط نفیسی را به امام عزیز تقدیم کرد و این مصراع را سرود که «امام خطم و هستم مرید خط امام». مرید و مرادی او با امام و علم دین و خوشنویسی اما از او چهره‌ای دیگر ساخته بود؛ تا جایی که «شمس‌الدین ابوالوفا حسینی» از استادان دانشگاه اصفهان شیخ خوشنویس سمیرمی را از سه منظر معرفی کرده است که فضائلی محقق، فضائلی خوشنویس و فضائلی معلم هر سه در حبیب خطه خط جمع شده و تبحر او را به تمامی رسانده است. زنده‌یاد فضائلی که در سال 66 وارد دانشگاه اصفهان شده، نخستین معلم هر هنرمندی را استعداد خدادادی او می‌داند؛ چراکه هم او با دیدن گنبدها و کتیبه‌ها و نقش و نگارهای فیروزفام اصفهان، به ذوق و شوق‌خطی خود پی می‌برد و تا اعلادرجه خوشنویسی و کتیبه‌نگاری پیش می‌رود. او هنرمندانه خط مینویسد و هم‌زمان گنجینه داشته‌های خود را به کتابت می‌رساند؛ کتاب‌ها و مجموعه‌های ارزشمند و ماندگاری همچون اطلس خط، تعلیم خط و بوستان هنر خط را به نگارش درمی‌آورد.[۲]
مهدی فرزند فضائلی از اعضای مرتبط با دفتر رهبر جمهوری اسلامی ایران است و سمت هایی چون مدیرعاملی خبرگزاری فارس و انتشارات سروش را برعهده داشته است.[۳][۴][۵]
آثار
[ویرایش]از آثار این روحانی محقق در خطوط اسلامی و کاتب قرآن، کتابت کامل مصحف شریف (قرآن کریم) به خط نسخ و همچنین کتیبه‌ای در ضریح حرم علی بن موسی‌الرضا است که بر روی صفحاتی از طلا، سوره یس به خط ثلث تحریر شده است.
تالیفات
[ویرایش]فضایلی طی سال‌ها تحقیق، دو جلد کتاب تألیف کرد که هر دو از کتب مرجع مهم در زمینه خوشنویسی به‌شمار می‌آیند:
- کتاب «اطلس خط» که در واقع دانشنامه خوشنویسی و شرح کاملی از تاریخ، شیوه‌ها و مشاهیر خوشنویسی است.
- کتاب «تعلیم خط» که آموزش کامل انواع شیوه‌های خوشنویسی و ابزارهای لازم برای این هنر را معرفی می‌کند.
- مرد آفرین روزگار (زندگی حضرت زینب)٬ کتاب اصحاب رس، کتاب تفسیر آیه نور و کتابت گنجینه الاسرار (دیوان عمان سامانی) از دیگر آثار بجا مانده از اوست.
- کتاب «بوستان هنر خط» که مجموعه‌ای نفیس از انواع خطوط اسلامی به خط حبیب‌الله فضائلی است.
- از فضائلی دیوان شعری نیز برجا مانده که هنوز به چاپ نرسیده است.
شاگردان
[ویرایش]جمعی از اساتید فعلی خوشنویسی از شاگردان او بوده اند از آن جمله: شمس الدین ابوالوفا حسینی- سیّد علی ظهیرالاسلام- غلامرضا وکیلی- عباس قناعت- مهدی کریمی- محمدعلی شادمان- مهدی عطریان، علی فرزانه.
منابع
[ویرایش]
- ↑ «امام خط». اصفهان زیبا. دریافت‌شده در ۱۴۰۳-۱۱-۰۱.
- ↑ «امام خط». اصفهان زیبا. دریافت‌شده در ۱۴۰۳-۱۱-۰۱.
- ↑ «مهدی فضائلی | خبرگزاری تسنیم | Tasnim». www.tasnimnews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۴.
- ↑ «مهدی فضائلی: استقبالی از سوی نهادهای مسئول در رابطه با خرید آثار نشد». اخبار سینمای ایران و جهان - سینماپرس. ۲۰۱۳-۱۲-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۴.
- ↑ «عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب : کشور داره مسیر خودش رو طی می کنه». خبرآنلاین. ۲۰۲۲-۱۰-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۴.
- فضایلی، حبیب‌الله. اطلس خط. انتشارات مشعل اصفهان. چاپ دوم، اصفهان۱۳۶۲ش. ص ۳۷۱ و ۳۷۲
- پایگاه حوزه
| خطها |
|  | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| خوشنویسان | ||||||
| جستارهای وابسته | ||||||