جنگ ایران و عثمانی (۱۷۴۶–۱۷۴۳)
جنگ ایران و عثمانی ۱۷۴۶–۱۷۴۳ | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از جنگهای ایران و عثمانی | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
ایران افشاری | امپراتوری عثمانی | ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
نادرشاه افشار طهماسب خان جلایر |
سلطان محمود یکم محمد یکن پاشا |
مردان عثمانی پس از اطّلاع بر شرایط نادر چهار مادّه آن را پذیرفتند ولی از قبول مذهب جعفری به عنوان خامس مذاهب سنّت استنکاف کردند و آن را بدعت در دین دانستند نادر در نامه مؤدّبانهای که به سلطان عثمانی نوشت به او فهماند که اگر بیش از این در پذیرفتن شرایط او تعلّل رود به خاک عثمانی حمله خواهد کرد و شرایط خویش را به زور خواهد قبولاند. نادر در اوایل سال ۱۱۵۶ به صحرای مغان آمد و از آنجا برای حمله به خاک عثمانی توپخانه خود را به کرمانشاه فرستاد. احمد پاشا والی بغداد از در صلح خواهی درآمد ولی نادر که خیالش تحمیل شرایط خود بر باب عالی بود به تصرّف عتبات و کرکوک و موصل پرداخت دولت عثمانی در اواخر سال ۱۱۵۶ از نادر تقاضا کرد که دست از جنگ بردارد تا طرفین بار دیگر در باب مسائل مذهبی به مذاکرات بپردازند نادر به وان برگشت و قرار شد که از طریق سیاسی حلّ اختلاف به عمل آید. در اوایل ۱۱۵۸ به نادر خبر رسید که محمّد یکن پاشا با چندین سرعسگر لشکر فراوانی از سمت ارزروم و قارص و دیار بکر و موصل عازم حمله به ایران است. یکن پاشا با ۰۰۰، ۱۵۰ سوار و ۰۰۰، ۴۰ پیاده به مراد تپه رسید و جنگ در یازدهم رجب ۱۱۵۸ شروع شد. نادر یکن پاشا و سپاهیان او را محاصره کرد و راه آذوقه را بر ایشان بست و در این هنگام به او خبر رسید که نصر اللّه میرزا هم در نزدیکی موصل به فتح بزرگی نایل آمده. یکن پاشا در محاصره مرد و رشته نظم لشکریانش از هم گسیخت و ۰۰۰، ۱۲ تن از ایشان در معرکه کشته شدند و توپخانه و ۰۰۰، ۵ اسیر از آن لشکر به دست سپاه نادری افتاد. از جانب خود میرزا مهدی خان منشی الممالک استرآبادی و مصطفی خان شاملو را به استانبول فرستاد و ایشان در دهم محرّم ۱۱۶۰ بین دولتین ایران و عثمانی به شرایط ذیل عهدنامهای بستند: ۱- حدود مملکتین همان حدودی باشد که در ۱۰۴۹ بین سلطان مراد چهارم و شاه صفی مقرّر شده. ۲- طرفین از این به بعد از دشمنی و اقدام به امور منافی صلح خود داری نمایند. ۳- پاشایان عثمانی حجّاج ایرانی را سالم از محلّی به محلّ دیگر برسانند. ۴- طرفین سفرایی بهمدت سه سال به خرج طرف مقابل به پایتخت یکدیگر بفرستند. ۵- حکّام سرحدّی از حرکات منافی دوستی دست بردارند، اهالی ایران از سبّ خلفا خودداری کنند و مأموران دو طرف از تجّار یکدیگر باج و خراج خلاف قاعده مطالبه ننمایند.[۱][۲]
پانویس
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- پیرنیا و اقبال آشتیانی، حسن و عباس. تاریخ ایران از آغاز تا انقراض سلسله قاجاریه. تهران: خیام، ۱۳۸۰
- مینورسکی. ایران در زمان نادرشاه. ترجمهٔ رشید یاسمی. تهران: دنیای کتاب، ۱۳۷۸.
- افشاریان
- امپراتوری عثمانی در ۱۷۴۳ (میلادی)
- امپراتوری عثمانی در ۱۷۴۴ (میلادی)
- امپراتوری عثمانی در ۱۷۴۵ (میلادی)
- امپراتوری عثمانی در ۱۷۴۶ (میلادی)
- امپراتوری عثمانی در دهه ۱۷۴۰ (میلادی)
- امپراتوری عثمانی در سده ۱۸ (میلادی)
- امپراتوری عثمانی
- ایران در ۱۷۴۱ (میلادی)
- ایران در ۱۷۴۲ (میلادی)
- ایران در ۱۷۴۳ (میلادی)
- ایران در ۱۷۴۴ (میلادی)
- ایران در ۱۷۴۵ (میلادی)
- ایران در ۱۷۴۶ (میلادی)
- ایران در دهه ۱۷۴۰ (میلادی)
- ایران در سده ۱۸ (میلادی)
- تاریخ استان کرمانشاه
- تاریخ نظامی گرجستان
- جنگهای افشاریان
- جنگهای ایران و عثمانی
- جنگهای ایران
- جنگهای بر پایه دین
- جنگهای نادرشاه
- درگیریهای دهه ۱۷۴۰ (میلادی)