پرش به محتوا

گشادشدگی مویرگ‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از تلانژکتازی)
گشادشدگی مویرگ‌ها
تخصصروماتولوژی_ژن شناسی پزشکی
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰G۱۱.۳, I۷۸.۰, M۳۴.۱
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام362.15, 448.0
دادگان بیماری‌ها27395
مدلاین پلاس003284

به افزایش بیش از حد قطر مویرگ‌های زیر سطح پوست، گشادشدگی مویرگ‌ها، مویرگ‌فراخی،[۱] یا تلانژکتازی (Telangiectasia) گفته می‌شود. گشادشدگی مویرگ‌ها باعث ایجاد تومورهای کوچک و سرخ‌فام پوست صورت و غیره می‌شود. رگ‌های گشاد شده به قطر نیم تا یک میلی‌متر در زیر پوست یا سطح مخاطی قرار دارند.[۲]

بیماری‌زایی

[ویرایش]

این ضایعات در همه جای بدن می‌توانند دیده شوند به‌خصوص در صورت اطراف بینی و چانه؛ همچنین در ساق پا، بازوها و تنه نیز مشاهده می‌شوند. این ضایعات می‌توانند در سرخرگ‌ها، سیاهرگ‌ها یا مویرگ‌ها پدید آیند. ضایعات در کودکان و زنان شایع‌ترند.[۳]

تلانژکتازی صورت می‌تواند خودبخود ایجاد شده یا ناشی از مقادیر زیاد اشعه UV، بیماری کلاژن واسکولار، آکنه روزاسه، حاملگی، الکل یا تغییرات هورمون استروژن و مصرف کورتیکوستروئید موضعی دیده شود. کودکان به‌طور مکرر دچار تلانژکتازی صورت می‌شوند که می‌تواند تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد. تلانژکتازی اندام تحتانی بیشتر در خانم‌ها شایع است و ممکن است ژنتیکی یا در اثر حاملگی رخ می‌دهد.[۴][۵]

علل

[ویرایش]

این ضایعات می‌توانند علل ارثی یا غیر ارثی داشته باشند. علل ارثی مانند:

سندروم CREST یا اسکلرودرمی محدود

  • نووس فلاموس Naevus flammeus
  • سندرم Klippel-Trenaunay
  • سندرم (Maffucci's syndrome (multiple endochondromas & hemangiomas
  • سندرم اوسلر وبر رندو Hereditary hemorrhagic telangiectasia (Osler-Weber-Rendu syndrome)
  • آتاکسی تلانژکتازی (Ataxia-telangiectasia) آتاکسی تلانژکتازی بیماری ارثی با ابتلا سیستم‌های مختلف است که به صورت اتوزومال مغلوب منتقل می‌شود و با تلانژکتازی در پوست و چشم، آتاکسی مخچه‌ای شدید، درجاتی از کمبود ایمنی و استعداد ابتلا به عفونت‌های ریوی و بدخیمی‌های لنفورتیکولر و تومورهای مغزی تظاهر می‌کند.[۶]
  • سندرم استورج وبر (Sturge-Weber)

علل غیر ارثی مانند:

درمان

[ویرایش]
  • درمان اسکلروتراپی (Sclerotherapy) : به معنی تزریق مواد اسکلروزه‌کننده مانند %0.25 tetradecylsolfate به داخل عروق متسع.[۷][۸]
  • استفاده از لیزر : مانند لیزر Nd:YAG1064nm.[۹]

دیده شده که اسکلروتراپی بهبودی سریعتری داشته‌است ولی از نظر کلینیکی هر دو روش باعث بهبودی این ضایعات شده‌است؛ ولی با انجام اسکلروتراپی درد، التهاب و قرمزی بافت بیشتر دیده شده و تیرگی پس از التهاب فقط با اسکلروتراپی دیده شده‌است.[۱۰][۱۱]

منابع

[ویرایش]
  1. «Farsi123 فارسی یک دو سه». Farsi123. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۱۸.
  2. "telangiectasia" at Dorland's Medical Dictionary
  3. Irrthum, Alexandre; Devriendt, Koenraad; Chitayat, David; Matthijs, Gert; Glade, Conrad; Steijlen, Peter M.; Fryns, Jean-Pierre; Van Steensel, Maurice A. M.; Vikkula, Miikka (2003). "Mutations in the Transcription Factor Gene SOX18 Underlie Recessive and Dominant Forms of Hypotrichosis-Lymphedema-Telangiectasia". The American Journal of Human Genetics. 72 (6): 1470–8. doi:10.1086/375614. PMC 1180307. PMID 12740761.
  4. Whiteley (2011). "Understanding Venous Reflux – the cause of varicose veins and venous leg ulcers".
  5. Ruckley, C.V.; Evans, C.J.; Allan, P.L.; Lee, A.J.; Fowkes, F.G.R. (2008). "Telangiectasia in the Edinburgh Vein Study: Epidemiology and Association with Trunk Varices and Symptoms". European Journal of Vascular and Endovascular Surgery. 36 (6): 719–24. doi:10.1016/j.ejvs.2008.08.012. PMID 18848475.
  6. "Varicose veins - Symptoms and causes". Mayo Clinic (به انگلیسی). Retrieved 2020-08-11.
  7. Ceulen, Roeland P.M.; Sommer, Anja; Vernooy, Kevin (2008). "Microembolism during Foam Sclerotherapy of Varicose Veins". New England Journal of Medicine. 358 (14): 1525–6. doi:10.1056/NEJMc0707265. PMID 18385510.
  8. محمود هادی زاده. «اسکلروتراپی چیست». دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۱۸.
  9. Duffy, David M. (2012). "Sclerotherapy for Telangiectasia – The impact of small changes in vessel size on treatment outcomes" (PDF). Cosmetic Dermatology. 25 (3): 126–33. Archived from the original (PDF) on 2019-12-15.
  10. Forlee, Martin V.; Grouden, Maria; Moore, Dermot J.; Shanik, Gregor (2006). "Stroke after varicose vein foam injection sclerotherapy". Journal of Vascular Surgery. 43 (1): 162–4. doi:10.1016/j.jvs.2005.09.032. PMID 16414404.
  11. Goldman, Mitchel P.; Bennett, Richard G. (1987-08-01). "Treatment of telangiectasia: A review". Journal of the American Academy of Dermatology (به انگلیسی). 17 (2): 167–182. doi:10.1016/s0190-9622(87)70187-x. ISSN 0190-9622. PMID 3305603.