شاخص زیستی

شاخص زیستی یا نشانگر زیستی^[۱] (به انگلیسی: bioindicator) (یا indicator species) هر گونه یا گروهی از گونه‌ها است که عملکرد، جمعیت یا وضعیت آن‌ها می‌تواند وضعیت کیفی محیط را آشکار کند. رایج‌ترین گونه‌های شاخص جانوران هستند.^[۲] به‌عنوان مثال، پاروپایان و دیگر سخت‌پوستان کوچک آبی که در بسیاری از آب‌ها وجود دارند، می‌توانند از دیدگاه تغییرهای بیوشیمیایی، فیزیولوژیک یا رفتاری که ممکن است نشان‌دهنده مشکلی در اکوسیستم آن‌ها باشد، پایش شوند. شاخص‌های زیستی می‌توانند به ما در مورد اثر تجمعی آلاینده‌های مختلف در اکوسیستم که ممکن است وجود یک مشکل را در مدت زمانی نشان دهند درحالی‌که آزمایش‌های فیزیکی و شیمیایی نمی‌توانند به ما آن را بگویند.^[۳]

پایشگر زیستی یا زیست‌پایشگر موجودی است که اطلاعات کمی در مورد کیفیت محیط پیرامون خود ارائه می‌دهد.^[۴] بنابراین، یک زیست‌پایشگر خوب وجود آلاینده را نشان می‌دهد و همچنین می‌تواند در تلاش برای ارائه اطلاعات اضافی دربارهٔ میزان و شدت قرار گرفتن در معرض استفاده شود.

جمعیت‌های کلاغ‌های آمریکایی (*Corvus brachyrhynchos*) به‌ویژه به ویروس نیل غربی حساس هستند و می‌توانند به‌عنوان گونه‌ای شاخص زیستی برای حضور این بیماری در یک منطقه مورد استفاده قرار گیرند.

جستارهای وابسته

منابع

↑ «نشانگر زیستی» [مهندسی محیط‌زیست و انرژی] هم‌ارزِ «biological indicator,bioindicator»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر هشتم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۰۸-۸ (ذیل سرواژهٔ نشانگر زیستی)
↑ "(PDF) How do ecologists select and use indicator species to monitor ecological change? Insights from 14 years of publication in Ecological Indicators". ResearchGate (به انگلیسی). doi:10.1016/j.ecolind.2015.06.036.
↑ Karr, James R. (1981). "Assessment of biotic integrity using fish communities". Fisheries. 6 (6): 21–27. doi:10.1577/1548-8446(1981)006<0021:AOBIUF>2.0.CO;2. ISSN 1548-8446.
↑ NCSU Water Quality Group. "Biomonitoring". WATERSHEDSS: A Decision Support System for Nonpoint Source Pollution Control. Raleigh, NC: North Carolina State University. Archived from the original on 2016-07-23. Retrieved 2016-07-31.

پیوند به بیرون

Environmental Biomarkers Initiative at Pacific Northwest National Laboratory – U.S. Department of Energy, Richland, WA
Volunteer Monitoring Program – U.S. EPA
The National River Health Programme – South Africa
Pyxine cocoes Nyl. – A Foliose Lichen as a Potential Bio-indicator/Bio-monitor of Air Pollution in Philippines: An Update by Isidro A. T. Savillo
Biological Indicators for Sterilization – Protak Scientific

[1] «نشانگر زیستی» [مهندسی محیط‌زیست و انرژی] هم‌ارزِ «biological indicator,bioindicator»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر هشتم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۰۸-۸ (ذیل سرواژهٔ نشانگر زیستی)

[2] "(PDF) How do ecologists select and use indicator species to monitor ecological change? Insights from 14 years of publication in Ecological Indicators". ResearchGate (به انگلیسی). doi:10.1016/j.ecolind.2015.06.036.

[Karr-3] Karr, James R. (1981). "Assessment of biotic integrity using fish communities". Fisheries. 6 (6): 21–27. doi:10.1577/1548-8446(1981)006<0021:AOBIUF>2.0.CO;2. ISSN 1548-8446.

[4] NCSU Water Quality Group. "Biomonitoring". WATERSHEDSS: A Decision Support System for Nonpoint Source Pollution Control. Raleigh, NC: North Carolina State University. Archived from the original on 2016-07-23. Retrieved 2016-07-31.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]