هیالورونیک اسید

هیالورونیک اسید
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۹۰۰۴-۶۱-۹ Y, ۳۱۷۹۹-۹۱-۴ (potassium salt), ۹۰۶۷-۳۲-۷ (sodium salt)
کم‌اسپایدر	۲۳۴۱۱۷۲ Y
UNII	S270N0TRQY Y
کد اِی‌تی‌سی	D03AX05,M09AX01 (WHO)‎ R01AX09 (WHO)‎ S01KA01 (WHO)‎
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES [Na+].O=C(N[C@H]4[C@H](O)O[C@H](CO)[C@@H](O)[C@@H]4O[C@@H]3O[C@H](C(=O)O)[C@@H](O[C@@H]2O[C@@H]([C@@H](O)[C@H](O[C@@H]1O[C@H](C(=O)O)[C@@H](O)[C@H](O)[C@H]1O)[C@H]2NC(=O)C)CO)[C@H](O)[C@H]3O)C
InChI InChI=۱S/C28H44N2O23.Na/c۱-5(33)۲۹-۹-۱۸(۱1(35)7(3-31)۴۷–۲5(9)۴۶)۴۹-۲۸-۱7(41)۱5(39)۲۰(۲2(53-28)۲4(44)۴۵)۵۱-۲۶-۱۰(۳۰-6(2)۳۴)۱۹(۱2(36)8(4-32)۴۸–۲۶)۵۰-۲۷-۱6(40)۱3(37)۱4(38)۲1(52-27)۲3(42)۴۳;/h۷–۲۲٬۲۵–۲۸٬۳۱–۳۲٬۳۵–۴۱٬۴۶H,3-4H2,۱–۲H3,(H,29,33)(H,30,34)(H,42,43)(H,44,45);/q;+1/t7-,8-,9-,10-,11-,12-,13+,14+,15-,16-,17-,18-,19-,20+,21+,22+,25-,26+,27-,28-;/m1. /s1 Y Key: YWIVKILSMZOHHF-QJZPQSOGSA-N Y InChI=۱/C28H44N2O23.Na/c۱-5(33)۲۹-۹-۱۸(۱1(35)7(3-31)۴۷–۲5(9)۴۶)۴۹-۲۸-۱7(41)۱5(39)۲۰(۲2(53-28)۲4(44)۴۵)۵۱-۲۶-۱۰(۳۰-6(2)۳۴)۱۹(۱2(36)8(4-32)۴۸–۲۶)۵۰-۲۷-۱6(40)۱3(37)۱4(38)۲1(52-27)۲3(42)۴۳;/h۷–۲۲٬۲۵–۲۸٬۳۱–۳۲٬۳۵–۴۱٬۴۶H,3-4H2,۱–۲H3,(H,29,33)(H,30,34)(H,42,43)(H,44,45);/q;+1/t7-,8-,9-,10-,11-,12-,13+,14+,15-,16-,17-,18-,19-,20+,21+,22+,25-,26+,27-,28-;/m1. /s1 Key: YWIVKILSMZOHHF-QJZPQSOGBN
خصوصیات
فرمول مولکولی	(C14H21NO11)n
انحلال‌پذیری در آب	soluble (sodium salt)
خطرات
شماره‌های نگهداری	S۲۲, S24/25 (sodium salt)
LD50	> ۲۴۰۰ mg/kg (mouse, oral, sodium salt) >۴۰۰۰ mg/kg (mouse, subcutaneous, sodium salt) ۱۵۰۰ mg/kg (mouse, intraperitoneal, sodium salt)
ترکیبات مرتبط
ترکیبات مرتبط	اسید گلوکورونیک and ان-استیل‌گلوکزامین (monomers)
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Y (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

هیالورونیک اسید (به انگلیسی: Hyaluronic Acid - به اختصار HA) نام یک ترکیب شیمیایی آلی است. این ترکیب را با نام هیالورونان (Hyaluronan) نیز می‌شناسند و باز مزدوج آن، هیالورونیت نام دارد. سدیم هیالورونیت مثالی از باز مزدوج هیالورونیک اسید است. این اسید به ECM قابلیت فنری و لغزندگی می‌دهد.

این ماده بخشی از ماتریس برون‌یاخته‌ای مهره داران را تشکیل می‌دهد، بخش مهمی از بافت همبند، قسمت عمده مایع مفصلی (با ویژگی لیز کننده) است و همچنین نقش مهمی در کوچ یاخته‌ها و ایجاد تومور‌ها ایفا می‌کند.

هیالورونیک اسید پلیمری تشکیل شده از واحدهای د-گلولورونیک اسید و ان-استیل گلوکزآمین است. زنجیره‌های هیالورونیک اسید می‌توانند شامل ۲۵۰۰۰ واحد یا حتی بیشتر هم باشند و وزن مولکولی این زنجیره‌ها بین ۵۰۰۰ تا ۲۰ میلیون دالتون متغیر است.

اسید هیالورونیک توسط آنزیمی به نام هیالورونان سنتتاز ساخته می‌شود. انسان حداقل ۳ نوع آنزیم هیالورونان سنتتاز به نام‌های HAS2, HAS۱ و HAS۳ دارد.

آنزیم‌های HAS۱ و HAS۲، هیالورونیک اسیدهای با وزن مولکولی بالا تولید می‌کنند، در حالی که HAS۳ سازنده هیالورونیک اسیدهای سبک است. هیالورونیک اسید توسط آنزیمی به نام هیالورونیداز تخریب می‌شود.

کاربرد این ماده زمانی ارزشمند می‌شود که روی مولکول‌های آن عملیات پیوند فضایی مولکولی که به اصطلاح crosslink معروف است صورت پذیرد که تکنولوژی خاص دارد که چند کشور محدود به این تکنولوژی دست یافته‌اند. کلاس لینک کردن این ماده زمان قدرت حفظ رطوبت یا آب را چند برابر می‌کند.

خاصیت جذب آب

اسید هیالورونیک می‌تواند -در مقایسه با حجم خود- مقدار بسیار زیادی آب را جذب کرده و تمرکز دهد (هر گرم اسید شش لیتر آب به خود جذب می‌کند). به عنوان مثال ۹۸٪ زجاجیه چشم انسان از آب تشکیل یافته که به وسیلهٔ ۲٪ اسید هیالورونیک در محل متمرکز گشته است.

جستارهای وابسته

• هیالورونیداز
• آرتروز

منابع

• هاروی لودیش، زیست‌شناسی سلولی ومولکولی لودیش، ترجمهٔ عباس بهادر، ابوالفضل اکبری، دیباج، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۸۵۶۵-۱۰-۲
• مجله جراحان، ارگان رسمی اتحادیه جراحان آلمان (Chirurgen-Magazin für den niedergelassenen Chirurgen). شماره ۵۷، شاپا: ۱۶۱۱–۵۱۹۸