زند زیرین

*زند زیرین*
زند زیرین
شناسه‌ها
MeSH	D014457
TA98	A02.4.06.001
TA2	1230
FMA	23466

زند زیرین یا اولنا (به انگلیسی: Ulna) یکی از دو استخوان طویلی است که در ساعد قرار دارد و مچ دست را به آرنج متصل می‌نماید و به بدن نزدیکتر است. در قسمت دیستال این استخوان (نزدیک به مچ) زائده‌ای به نام زائده نیزه‌ای (استیلوئید) وجود دارد. این استخوان در بالا با استخوان بازو (هومروس)، در کنار با زند زبرین (رادیوس) و در پایین با استخوان‌های مچ دست مفصل می‌شود.

توصیف

زند زیرین موازی استخوان زند زِبَرین بوده و در قسمت داخلی ساعد و در طرف انگشت کوچک دست قرار گرفته است. طول آن از استخوان زند زبرین بیشتر است.

بالاترین قسمت زند زیرین در قسمت جلو کمی برجسته شده و زائده تاجی (کورونوئید) را می‌سازد. سطح خارج بالاترین قسمت استخوان اولنا مقعر بوده و به آن شیار زند زبرین می‌گویند. در داخل شیار زند زبرین سر استخوان زند زبرین قرار گرفته و مفصل زندزبرین‌زیرین (رادیواولنار) بالایی یا پروگزیمال را می‌سازد.

پایینترین قسمت استخوان زند زیرین کمی برجسته شده و به آن سر استخوان می‌گویند. در پایین‌ترین قسمت سر استخوان زند زیرین یک برجستگی به نام زائده نیزه‌ای زند زیرین قرار دارد.

این استخوان دو انتها و یک تنه دارد. انتهای فوقانی دو زائده دارد که یکی در قسمت خلفی است و زائده آرنجی نامیده می‌شود که بلندتر است. زائده کوتاه‌تر در قسمت قدامی است و زائده منقاری نامیده می‌شود.

یک سطح مفصلی مقعر بین این دو برآمدگی است که فرورفتگی قرقره ای یا حفره سینی‌شکل نامیده می‌شود. در سطح خارجی قسمت فوقانی یک سطح مفصلی کوچک مقعر به نام فرورفتگی زند زبرینی وجود دارد که محل مفصل شدن زند زبرین است. در انتهای تحتانی یک زائده نیزه‌ای داشته و توسط دیسکی با استخوان‌های مچ دست مفصل می‌گردد. تنه استخوان در سه چهارم فوقانی دارای سه کنار و سه سطح است و در قسمت تحتانی استوانه‌ای‌شکل می‌باشد.

انتهای بالایی استخوان زند زیرین به سمت پشت و بالا رفته و یک زائده قوسی شکل را می‌سازد که به آن سرآرنج (اوله‌کرانون) می‌گویند. سطح قدامی یا جلویی زائده سرآرنج به صورت مقعر بوده و پوشیده از غضروف مفصلی است. به این کوژی، شیار قرقره‌ای (ناچ تروکلئار) هم می‌گویند. به سطح پشتی سرآرنج زردپی ماهیچه سه‌سر بازویی می‌چسبد.

نگارخانه

منابع

این مقاله در بردارندهٔ بخش‌هایی از صفحه page 214 چاپ ۲۰ام آناتومی گری (۱۹۱۸) است که در مالکیت عمومی قرار دارد.
بهرام الهی. «اول». آناتومی اندام فوقانی، تحتانی، مفاصل. ۴. چاپ ۱۲، تهران: جیحون، ۱۳۷۷،
Moore, Keith; Anne Agur (2007). Essential Clinical Anatomy Third Edition. USA: Lippincott Williams & Wilkins. p. 446. ISBN 0-7817-6274-X.

این یک مقالهٔ خرد پزشکی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

ن ب و استخوان‌های اندام فوقانی
کمربند سینه‌ای، ترقوه	تکمه مخروطی– خط ذوزنقه‌ای– تکمگی دنده‌ای– ناودان زیرترقوه‌ای
کتف	حفره‌ها (زیرشانه‌ای، بالاخاری، زیرخاری)– بریدگی بالاشانه‌ای– گودی کاسه‌ای تکمه‌ها (زیرکاسه‌ای، بالاکاسه‌ای)– خار کتفی– سرشانه– زائده غرابی لبه‌ها (فوقانی، کناری/زیربغلی، داخلی/مهره‌ای)– گوشه‌ها (زبرین، زیرین، کناری)
بازو	انتهای بالایی: گردن‌ها (تشریحی، جراحانه)– تکمه‌ها (بزرگ، کوچک)– شیار میان‌تکمه‌ای تنه: شیار زند زبرین– تکمگی دالی‌شکل انتهای پایینی: سرچه– قرقره– فوق لقمه‌ای‌ها (کناری، داخلی)– تیغه‌های بالالقمه‌ای (کناری، داخلی)– حفره‌ها (زبرین‌زندی، تاجی، آرنجی)
ساعد	زند زبرین: انتهای بالایی (سر، تکمگی)– تنه– انتهای پایینی (بریدگی زیرین‌زندی، قلمی) زند زیرین: انتهای بالایی (تکمگی، سرآرنج، زائده تاجی، بریدگی زند زبرین، بریدگی قرقره‌ای)– تنه– انتهای پایینی (سر، زائده قلمی)
دست	مچ‌دستی: ناوی– هلالی– هرمی– نخودی– چهارپهلو– نیمه‌چهارپهلو– کله‌ای– چنگکی (قلابچه) کف‌دستی: یکم– دوم– سوم– چهارم– پنجم بندها: ته‌انگشتی– میان‌انگشتی– سرانگشتی
برابرهای انگلیسی، رده‌ها