پرش به محتوا

فارسنامه ناصری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از فارسنامهٔ ناصری)
فارسنامه ناصری
نویسنده(ها)حسن حسینی فسائی
موضوع(ها)تاریخ ایران
ناشرامیر کبیر
تاریخ نشر
۱۳۶۷

فارسنامهٔ ناصری کتابی در حوزهٔ تاریخ و جغرافیای استان فارس که در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۱۱ هـ. ق توسط حسن حسینی فسائی و به دستور ناصرالدین‌شاه به رشتهٔ تحریر درآمده‌است.[۱][۲]

گفتارهای کتاب[ویرایش]

این اثر در دو گفتار تنظیم شده و هر گفتار در یک جلد گنجانده شده‌است.

گفتار اول[ویرایش]

گفتار اول در مورد تاریخ فارس (احوال پادشاهان و ثروتمندان و بزرگان فارس) از صدر اسلام تا سال ۱۳۱۱ است.[۳][۴] حوزهٔ آن بخش‌هایی از سواحل و بنادر خلیج فارس، خوزستان و حتی کرمان امروزی در دورهٔ بعد از اسلام تا اوایل قرن چهاردهم هجری را شامل می‌شود.[۵]

گفتار دوم[ویرایش]

گفتار دوم دربارهٔ وضعیت جغرافیایی و باغ‌ها و آبادی‌ها و مسجدها و چشمه‌ها و رودهای فارس است که در چاپ حاضر و از منابع معتبر در این باره به‌شمار می‌رود.[۳][۴][۵] و تقسیم فارس در دورهٔ پیش از اسلام؛ خصایص شیراز و محلات شیراز؛ علما، شعرا، وزرا، بِقاع، مساجد، مدارس، و بساتین شیراز؛ بلوکات فارس و آب و هوا؛ محصولات و سرانجام معرفی مشاهیر و آثار آنها. در پایان این گفتار، ایلات مملکت فارس، جزایر خلیج فارس، چشمه‌ها و دریاها و دریاچه‌های فارس، رودخانه‌ها، صحراها و طوایف متفرقه، قلعه‌های کوهی، کوه‌ها و معدن‌های فارس معرفی شده، و در پی آن، فهرست بلوکات فارس آمده‌است. در پایان کتاب، پس از نقشهٔ بافت قدیم شیراز (و نقشهٔ راهنمای استان فارس)، فهرست‌های نام کسان، جاهای، اشعار و کتاب‌ها، به انضمام تعلیقات به طبع رسیده‌است. جلد دوم کتاب با تصاویری از اماکن همراه است.[۲]

حوزهٔ مورد بحث کتاب[ویرایش]

کتاب بخش‌هایی از ساحل‌ها و بندرهای خلیج فارس، استان خوزستان، استان کهگیلویه و بویراحمدو بخش‌هایی از استان کرمان امروزی را، در دورهٔ بعد از اسلام تا آغاز قرن چهاردهم هجری قمری، شامل می‌شود.[۲]

تصحیح[ویرایش]

تصحیح این کتاب در سال ۱۳۶۷ منتشر و در مراسم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان کتاب برگزیده معرفی شد.[۶]

کتاب‌شناسی[ویرایش]

  • حسن حسینی فسائی (۱۳۸۲فارسنامهٔ ناصری، به کوشش به تصحیح منصور رستگار فسایی.، تهران: امیرکبیر، ص. ص۲۱۸۲، شابک ۹۶۴-۰۰-۰۴۴۲-۱

پانویس[ویرایش]

  1. لغت‌نامهٔ دهخدا
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ «فارسنامهٔ ناصری». دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۱-۷. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازدید= را بررسی کنید (کمک)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ علی‌اصغر شمیم، ایران در دورهٔ سلطنت قاجار، ص ۶۶۳
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ فارسنامهٔ ناصری در وبگاه آفتاب[پیوند مرده]
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «فارسنامه ناصری». دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۱-۷. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازدید= را بررسی کنید (کمک)
  6. آیینه دوران: گزارش سی و شش دوره کتاب سال ایران، تهیه و تنظیم مؤسسه خانه کتاب، تهران: خانه کتاب‏‫، ۱۳۹۷